Verbum

Ба́лмашны ’ўзбаламучаны’ (Нас.). Відавочна, запазычанне з рус. ба́лмошный ’тс’ (а гэта звязана з ба́лмошь, ба́ломошь ’баламуцтва’, этымалогія якога не вельмі ясная, гл. Фасмер, 1, 117; можа, цюркскае, гл. Шанскі, 1, В, 86).

Баро́н. Рус. баро́н, укр. баро́н. Запазычанне з франц. baron або ням. Baron (першакрыніца ст.-в.-ням. baro). Праабражэнскі, 1, 17; Фасмер, 1, 128; Шанскі, 1, Б, 47; Клюге, 53; MESz, 1, 253.

Блонь ’брушная плява’ (Нас.). Рус. блона ’абалонка, паслед’. Параўн. ст.-бел. блонка ’абалонка, плеўка’. Запазычанне з польск. błona ’абалонка, плява, плеўка’. Фасмер, 1, 176. Гл. яшчэ бало́нкі (там і іншая літ-ра).

Брэзгуль ’прыпрэжка ці ворчык’ (Дразд.). Як і брызґу́ль ’палачка для вязкі снапоў’ (гл.), запазычанне з літ. bruzgùlis ’дубінка’ (ці іншага літ. слова гэтай групы; да літ. сямейства слоў гл. Фрэнкель, 1, 60).

Брэ́нґаць ’бразгаць’ (Сцяц.). Запазычанне (праз *брэ́нкаць) з польск. brzękać ’тс’ (дзе да слав. гукапераймальнай асновы *bręk‑, гл. Слаўскі, 1, 46). Параўн. ст.-бел. бренк, брянк ’звон’, брянкати (< польск.), гл. Булыка, Запазыч., 48.

Бур ’свідравальная прылада’. Рус., укр. бур. Запазычанне з ням. Bohr (параўн. bohren ’свідраваць’) ці гал. boor, швед. borr. Бернекер, 102; Фасмер, 1, 242; Шанскі, 1, Б, 228; памылкова Рудніцкі, 257 (< ням. Bohrer).

Вы́бух ’узрыў, вывяржэнне’ (БРС, Гарэц., Байк. і Некр.), укр. ви́бух ’тс’, польск. wybuch ’тс’. Ад выбуха́ць (да бу́хаць, гл.); аднак адсутнасць рус. формы, магчыма, сведчыць пра запазычанне з польск. мовы; параўн. вы́бухнуць.

Гаршч ’жменя’ (Шатал.). Зыходзячы з вакалізму а, які тут знаходзіцца пад націскам, і з кансанантнай групы ‑шч, можна думаць, што гэта прамое запазычанне з польск. garść ’тс’ (слав. *gъrstь). Параўн. гарсць (гл.).

Гарызанта́льны ’гарызантальны’ (БРС). Рус. горизонта́льный, укр. горизонта́льний. У рус. мове з польск. horizontalny (запазычанне Пятроўскай эпохі), а гэта з вучонай латыні. Гл. Шанскі, 1, Г, 134. У бел. мове, відавочна, з рус.

Ге́та ’гета’ (БРС). Рус. ге́тто, укр. ге́тто. Запазычанне з рус. ге́тто. У рус. мове слова ўзята (у XIX ст.) з іт. ghetto (падрабязна аб гісторыі гэтай лексемы ў Шанскага, 1, Г, 65).