Verbum

заро́дак, -дка, мн. -дкі, -дкаў, м.

1. У чалавека і жывёл, а таксама ў вышэйшых насенных раслін: арганізм на ранняй ступені свайго развіцця, які жывіцца за кошт матчынага арганізма або пажыўнымі рэчывамі яйцаклеткі.

2. перан. Пачатковы стан, першае праяўленне чаго-н.

Ліквідаваць заганную ідэю ў зародку.

|| прым. заро́дкавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

заслані́ць, -ланю́, -ло́ніш, -ло́ніць; -ло́нены; зак., каго-што.

1. Закрыць, загарадзіць сабой або чым-н.

З. святло.

З. печ.

Што табе розум засланіла? (перан., безас.; разм.).

2. перан. Адсунуць на задні план, замяніць сабой.

Гэта моцнае, радаснае пачуццё засланіла ўсе астатнія.

3. безас. Закласці.

У грудзях засланіла.

|| незак. засланя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

затапта́ць, -тапчу́, -то́пчаш, -то́пча; -тапчы́; -тапта́ны; зак.

1. што. Топчучы, зараўняць або ўціснуць што-н., прыціснуць.

З. сляды.

З. сцізорык у зямлю.

З. каго-н. у гразь (перан.: зняславіць, ачарніць; разм.).

2. каго (што). Топчучы, задушыць, забіць.

Конь затаптаў шчаня.

3. што. Забрудзіць слядамі (разм.).

З. падлогу.

|| незак. зато́птваць, -аю, -аеш, -ае.

звяно́, -а́, мн. звёны і (з ліч. 2, 3, 4) звяны́, звёнаў, н.

1. Кольца, якое з’яўляецца састаўной часткай ланцуга.

2. перан. Састаўная частка чаго-н., якога-н. цэлага.

Асноўнае з. вытворчасці.

3. Невялікая арганізацыйная ячэйка або воінскае падраздзяленне.

Піянерскае з.

Паляводчае з.

З. самалётаў.

|| прым. звеннявы́, -а́я, -о́е (да 3 знач.).

ізаля́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Рэчыва, якое не праводзіць электрычны ток, цеплыню або не прапускае гукі (спец.).

2. Дэталь для замацавання і ізаляцыі праваднікоў.

Фарфоравы і.

3. Асобнае, спецыяльна прыстасаванае памяшканне для хворых, якія маюць патрэбу ў ізаляцыі.

4. Турэмная камера для аднаго чалавека.

|| прым. ізаля́тарны, -ая, -ае.

І. рэжым.

імплантава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак. і незак., што (спец.).

Правесці (праводзіць) хірургічную аперацыю ўжыўлення ў тканкі чужых арганізму матэрыялаў (біялагічна неактыўных металаў, пластмас і пад.) або перасадкі органа, тканкі, а таксама ўкаранення зародка ў матку.

І. штучны клапан сэрца.

І. зуб, хрусталік.

|| наз. імпланта́цыя, -і, ж.; прым. імплантацы́йны, -ая, -ае.

кале́гія, -і, ж.

1. Група службовых асоб, якія складаюць адміністрацыйны, дарадчы або распарадчы орган.

К.

Міністэрства адукацыі.

Рэдакцыйная к.

2. Аб’яднанне асоб адной прафесіі.

К. адвакатаў.

3. Назва цэнтральных урадавых устаноў у Расіі ў 18 ст. (гіст.)

Ваенная к.

4. Назва некаторых навучальных устаноў (уст.).

|| прым. кале́жскі, -ая, -ае (да 3 знач.).

кант¹, -а, М ка́нце, мн. -ы, -аў, м.

1. Востры край, рабро чаго-н.

К. стала.

2. Каляровы шнурок, аблямоўка па краях або швах адзення, часцей форменнага.

3. Палоска, якой абклеены (абведзены) па краях у выглядзе рамкі малюнак, табліца і пад.

|| памянш. ка́нцік, -а, мн. -і, -аў, м.

|| прым. ка́нтавы, -ая, -ае.

кара́, -ы́, ж.

1. Паверхневая частка ствала, галін і кораня дрэвавых раслін.

К. бярозы.

2. чаго або якая. Верхні цвёрды слой на чым-н.

Ледзяная к.

○

Зямная кара — верхняя цвёрдая абалонка Зямлі.

Кара вялікіх паўшар’яў галаўнога мозга; кара галаўнога мозга — паверхневы слой галаўнога мозга ў вышэйшых пазваночных і чалавека.

|| прым. каравы́, -а́я, -о́е.

касі́ць¹, кашу́, ко́сіш, ко́сіць; ко́шаны; незак.

1. што. Зразаць траву касой² або касілкай.

К. атаву.

2. перан., каго (што). Нішчыць, забіваць у вялікай колькасці.

Хвароба косіць людзей.

Вайна нас гнула і касіла.

|| зак. скасі́ць, скашу́, ско́сіш, ско́сіць; ско́шаны.

|| наз. кашэ́нне, -я, н. (да 1 знач.) і касьба́, -ы́, ж. (да 1 знач.).