Віль, віль‑віль — выклічнік, які перадае кароткае, шматразовае дзеянне (КТС, Янк. III). Да віля́ць (гл.). Параўн. укр. виль! — выклічнік для выражэння віляння, рус. виль‑виль‑виль, виля‑виля‑виля ’падзыўное для гусей’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Гаршч ’жменя’ (Шатал.). Зыходзячы з вакалізму а, які тут знаходзіцца пад націскам, і з кансанантнай групы ‑шч, можна думаць, што гэта прамое запазычанне з польск. garść ’тс’ (слав. *gъrstь). Параўн. гарсць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ка́ніна, ка́нка ’льняны саламяны або з гнуткіх галінак (абшытых палатном) абручык вакол галавы замужняй жанчыны пад хусткай, на які накручвалі валасы’ (Маш.; слонім., Шн.; Тарн., Сакал.). Да тканіца < тканка (Помн. этнагр., 135).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Каса́тка1 ’вясковая ластаўка’, рус. касатка да каса1, паколькі ў ластаўкі раздвоены хвост, які нагадвае касіцы (Бернекер, 581; Фасмер, 2, 206).

Каса́тка2 ’чалавек добрай душы’, рус. касатик, да касатка1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лупе́ка ’скуралуп, жывадзёр’, ’карыслівец, абдзірала’, ’які моцна карае’ (Гарэц., Нас.; мсцісл., З нар. сл.), смал. лупе́ка ’тс’. Да лупі́ць1 < луп2 (гл.). Аб суфіксе ‑ек‑а гл. Сцяцко (Афікс. наз., 37).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лы́каўка1 ’лясная птушка, якая выдае гук «лык-лык»’ (Гарэц.). Гукапераймальнае.

Лы́каўка2 ’ключыца’ ў сказе: Схуднеў, што аж лыкаўкі выперліся (Бяльк.). Няясна. Параўн. польск. łykawka ’кадык’, якое з łykawyякі глытае’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ляда́шцік, ляда́шчык ’хударлявы’, ’бядняк, жабрак’, ’круцель, ашуканец’, ’чалавек, які можа сурочыць, асабліва маладых істот’, ’нячысцік, з’яўленне якога перад селянінам азначала няшчасце’ (Нас.). Утворана ад ляда́шты і ляда́шчы (гл.). Параўн. яшчэ ляд1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ляск ’звонкі гук, які ўтвараецца пры ўдары металічным прадметам аб метал, камень і інш.’, ’рэзкі, сухі гук пры ўдары, сутыкненні’ (ТСБМ, Касп.). Укр. ляск, рус. лязг. Усх.-слав. гукаперайманне (Бернекер, 1, 702).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ма́гма ’расплаўленая сілікатная маса высокай тэмпературы, якая ўтвараецца ў глыбінях зямлі’ (ТСБМ), было запазычана праз рус. ці польск. мовы ў якасці навуковага тэрміна, які з грэч. μάγμα ’падонкі, буза, калатушка’ (Лёхін, 414).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мыслі́вы1 ’кемлівы’ (нараўл., Мат. Гом.). Укр. мисли́вий ’разумны, кемлівы’, рус. тамб. мысливый ’тс’, ст.-польск. myśliwy ’чалавек, які думае, задумваецца’, чэш. myslivý, серб.-харв. misliv, mišļiv. Прасл. myslivь. Да мы́сліць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)