гу́мар, -у, м.
1. Дабрадушна-жартаўлівыя адносіны да чаго-н.
Валодаць гумарам.
Пачуццё гумару.
2. У мастацтве: паказ якой-н. з’явы ў дабрадушна-смешным, камічным выглядзе, а таксама літаратурны твор, заснаваны на гэтым прыёме.
Аддзел сатыры і гумару ў газеце.
|| прым. гумарысты́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
штрафны́, -а́я, -о́е.
1. гл. штраф.
2. Які мае адносіны да спагнання за парушэнне якіх-н. правіл.
Ш. ўдар (у футболе). Штрафная лава (у спорце: для тых, хто часова выдалены з поля за парушэнне правіл гульні). Ш. батальён, штрафная часць (з тых, хто правініўся).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ядна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.
1. Злучацца, збліжацца, утвараючы адзінае цэлае.
Дзве брыгады яднаюцца.
2. Аб’ядноўвацца, згуртоўвацца для агульных дзеянняў.
Народы ядналіся ў барацьбе з агульным ворагам.
3. Уступіць у блізкія, сяброўскія адносіны, падтрымліваць сувязь з кім-н.
Суседзі яднаюцца.
|| наз. ядна́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бли́же сравнит. ст.
1. нареч. бліжэ́й, блі́жай;
подойти́ бли́же падысці́ бліжэ́й;
2. прил. бліжэ́йшы;
их отноше́ния ста́ли бли́же іх адно́сіны ста́лі бліжэ́йшымі (бліжэ́йшыя);
◊
бли́же к де́лу бліжэ́й да спра́вы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
хозя́йский
1. гаспада́рскі;
2. (хозяйственный, заботливый) гаспада́рлівы; гаспада́рскі;
хозя́йское отноше́ние к де́лу гаспада́рлівыя (гаспада́рскія) адно́сіны да спра́вы;
хозя́йский глаз гаспада́рскае во́ка;
де́ло хозя́йское разг. спра́ва ва́ша (твая́, яго́, яе́).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
То́рак (то́рок) ’праход’, ’троп звера’ (ТС), сюды ж торокова́ць ’снаваць, рабіць праходы (пра звера)’ і, магчыма, торокова́цца ’такаваць (пра цецерукоў)’ (ТС). Дэмінатыўнае ўтварэнне з суф. *‑ъkъ ад тор 1 (гл.). Няясныя адносіны да таро́к ’кладка з калодаў праз рэчку’ (гл.), што бліжэй да тар, та́ра ’плыток для пераезду’ (ТС), гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
касцюме́рны, -ая, -ае.
1. Які мае адносіны да тэатральных і маскарадных касцюмаў, звязаны з іх вырабам, падрыхтоўкай і захоўваннем.
Касцюмерная майстэрня.
2. у знач. наз. касцюме́рная, -ай, мн. -ыя, -ых, ж. Аддзел у тэатры, дзе захоўваюцца касцюмы, ці майстэрня, дзе яны рыхтуюцца.
Атрымаць касцюм у касцюмернай.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сваяўство́, -а́, н. (разм.).
1. Адносіны паміж людзьмі, якія маюць агульных продкаў, а таксама паміж сваякамі тых, хто пажаніўся.
Быць у сваяўстве з кім-н. С. зрабілася відам роднасці, сваяцтва.
2. перан. Падабенства, блізкасць па змесце, прыкметах, уласцівасцях.
Першыя вершы былі ў непасрэдным сваяўстве з Багдановічам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сівы́, -а́я, -о́е.
1. Белы, серабрысты, які страціў афарбоўку (пра валасы); пасівелы, колеру попелу.
Сівыя вусы.
Сівая галава.
Сівая жанчына.
2. 3 прымессю белай шэрсці (пра футра).
С. каўнер.
С. каракуль.
3. перан. Які мае адносіны да старажытнасці, далёкага мінулага.
Сівыя вякі.
|| наз. сі́васць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
маста́цкі, -ая, -ае.
1. Які мае адносіны да мастацтва, да дзейнасці ў галіне мастацтва.
Мастацкае вучылішча.
М. кіраўнік тэатра.
2. Які перадае рэчаіснасць у вобразах.
Мастацкая літаратура.
3. Які адпавядае патрабаванням мастацтва, эстэтычны, прыгожы.
Мастацкія асаблівасці рамана.
М. густ.
|| наз. маста́цкасць, -і, ж. (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)