Verbum

ке́глі, -яў, адз. -я, -і, ж.

1. толькі мн. Гульня, у якой драўляныя або пластмасавыя слупкі, якія ставяцца ў рад, збіваюцца шарам з пэўнай адлегласці.

2. Драўляныя або пластмасавыя слупкі для гэтай гульні.

|| прым. ке́гельны, -ая, -ае.

кій, кі́я, мн. кіі́, кіёў, м.

1. Прамая тонкая палка.

Бярозавы к.

2. Доўгая прамая палка з патанчэннем на канцы для гульні ў більярд.

◊

Не кіем дык палкай; ці кіем ці палкай (разм.) — усё роўна, тое самае.

клі́зма, -ы, мн. -ы, клізм і -аў, ж.

1. Увядзенне якой-н. вадкасці ў кішэчнік праз прамую кішку з мэтай лячэння або дыягностыкі.

Паставіць клізму.

2. Прыстасаванне для такога ўвядзення вадкасці.

Рызінавая к.

|| прым. клі́зменны, -ая, -ае.

пілю́ля, -і, мн. -і, -лю́ль, ж.

Лякарства, спрасаванае ў форме галачкі, шарыка.

Прыняць пілюлю ад кашлю.

Паднесці пілюлю (таксама перан.: зрабіць што-н. непрыемнае; разм.). Праглынуць пілюлю (таксама перан.: моўчкі сцярпець справядлівы папрок, непрыемную для сябе праўду).

непадалёку, прысл. і прыназ.

1. прысл. На нязначнай адлегласці; паблізу.

Н. працякала рэчка.

2. прыназ. з Р. Ужыв. для ўказання на прадмет ці месца, паблізу якіх хто-, што-н. знаходзіцца або што-н. адбываецца.

Н. свайго дома.

ніт², ніта́, мн. ніты́, -о́ў, м. (спец.).

1. Злучэнне ніцяных петляў у ткацкім станку для падымання нітак асновы.

Укідаць аснову ў ніты.

2. Спосаб ткання, ад якога залежыць від перапляцення ніцей у тканіне.

Абрус у шаснаццаць нітоў.

нямы́, -а́я, -о́е.

1. Пазбаўлены здольнасці гаварыць.

Нямое дзіця.

Школа для нямых (наз.).

2. перан. Маўклівы, ціхі.

Нямая цішыня.

3. перан. Скрыты, затоены.

Н. папрок.

○

Нямая карта — вучэбная геаграфічная карта без абазначэння назваў.

Нямое кіно — неагучанае кіно.

бух, выкл.

1. Ужыв. для абазначэння глухога адрывістага гуку пры ўдары, стрэле і пад.

Прыцэліўся — бух!

2. у знач. вык. Ужыв. ў значэнні дзеясловаў бухнуць², бухнуцца і бухаць (разм.).

Разбегся і бух у раку.

Бух аб падлогу.

вала́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Прышыўная палоска лёгкай тканіны або карунак у выглядзе фальбоны ці брыжоў на сукенцы.

2. Лёгкі мячык з пер’ем або шырокім хвалістым абадком для гульні ў бадмінтон.

|| прым. вала́нны, -ая, -ае.

вітамі́н, -у, мн. -ы, -аў, м.

Арганічнае рэчыва, неабходнае для нармальнай жыццядзейнасці жывых арганізмаў, а таксама прэпарат, які ўтрымлівае такія рэчывы.

|| прым. вітамі́нны, -ая, -ае, вітамі́навы, -ая, -ае і вітаміно́зны, -ая, -ае.

Вітамінная (вітамінавая) лабараторыя.

Вітамінозны тлушч.