Сра́ка ‘задніца, ягадзіцы’ (Нас., Шат., Сл. ПЗБ), ‘задняя частка тулава ў рака, насякомых’ (брасл., паст., драг., Сл. ПЗБ), перан. ‘камель (снапа)’ (віл., навагр., баран., Сл. ПЗБ), ‘ніжняя частка ступы’ (драг., Сл. ПЗБ), сра́чка перан. ‘частка бульбіны, якая не мае зародкаў парасткаў’ (шальч., Сл. ПЗБ), таксама сра́ка, сра́чка ‘пятка яйца’ (ЛА, 1). Укр., рус. сра́ка ‘задніца, ягадзіцы’, польск. sraka ‘тс’. Дэрыват ад прасл. *sьrati ‘cacare’, параўн. сраць, укр. сра́ти, рус. срать, польск. srać, в.-луж. srać, н.-луж. sraś, чэш. sráti, славац. srať, серб.-харв. сра̏ти, славен. sráti, балг. сера́, макед. сере. Прасл. *sьrati, *serǫ звязана чаргаваннем галосных з сур (гл.), рус. сор ‘смецце’. Роднасныя: лат. sãrņi ‘адкіды, бруд’, ст.-інд. śárdhate ‘псаваць паветра’, авест. sairya‑ ‘гной, памёт’, фрыз. skern ‘экскрэменты’ (Покарны, 947–948). Параўнанне з ст.-інд. sárati ‘цячэ’, sarás ‘рэдкі’, лац. serum ‘сыроватка’ (Младэнаў, 578; Махэк₂, 571) Фасмер (3, 740) лічыць менш верагодным. Усё да і.-е. кораня *sk̑er‑ ‘спаражняцца’; гл. Шустар-Шэўц, 1347–1348; Глухак, 573; Скок, 3, 315; Бязлай, 3, 303; ЕСУМ, 5, 396–397.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

жабра́цкі, -ая, -ае.

1. Такі, як у жабрака, які ўласцівы, належыць яму.

Жабрацкая торба.

Жабрацкае жыццё.

2. перан. Вельмі бедны, мізэрны.

Ж. надзел.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заваёўнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Той, хто заваяваў або заваёўвае што-н.

Заваёўнікі космасу (перан., высок.).

|| ж. заваёўніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кро́чыць, -чу, -чыш, -чыць; незак.

1. Ісці мерным крокам.

К. па вуліцы.

2. перан. Развівацца, рухацца ў пэўным напрамку.

К. у шчаслівую будучыню.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зуба́сты, -ая, -ае.

1. З вялікімі вострымі зубамі.

2. перан. Дзёрзкі, востры на язык.

З. хлопец.

|| наз. зуба́стасць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ка́зачны, -ая, -ае.

1. гл. казка.

2. перан. Незвычайны, дзівосны, цудоўны, небывалы.

К. куточак.

Казачная цана.

|| наз. ка́зачнасць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́сахлы, -ая, -ае.

1. Такі, з якога выпарылася вільгаць.

Высахлая рэчка.

2. Які ссох, перастаў жыць.

Высахлае дрэва.

3. перан. Схуднелы.

В. твар.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бо́йня, -і, мн. -і, бо́ень і бо́йняў, ж.

1. Прадпрыемства, дзе забіваюць жывёлу на мяса.

2. перан. Масавае забойства людзей; пабоішча.

Крывавая б.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бязру́кі, -ая, -ае.

1. Які не мае рукі або рук.

Б. інвалід.

2. перан. Няспрытны ў рабоце, няўмелы (разм.).

|| наз. бязру́касць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бяскры́лы, -ая, -ае.

1. Які не мае крылаў.

2. перан. Пазбаўлены творчай фантазіі, сілы.

Бяскрылыя мары.

|| наз. бяскры́ласць, -і, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)