вы́вадзгацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Вымазацца, выпацкацца. Вывадзгацца ў мазь. □ Во як вывадзгаўся, каб на цябе... Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ле́ший фольк. лясу́н, род. лесуна́ м.;
◊
ну тебя к ле́шему! а ну цябе́ да д’я́бла (к чо́рту)!;
како́го ле́шего яко́га чо́рта.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дачыкільга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Разм. Кульгаючы, павольна дайсці; дакульгаць. — Тэкля, пачакай часінку, дачыкільгаю да цябе, спытаю нешта. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сажму́рыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.
Абл. Прыжмурыцца. Яраш хітра сажмурыўся: — Нешта ў цябе вочы заспаныя. Няўжо ад працы? Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чу́чала, -а, мн. -ы, чу́чал, н.
1. Напханая чым-н. скура жывёлы ці птушкі, якая знешнім выглядам нагадвае жывую жывёлу ці птушку.
Ч. зубра.
Ч. вароны.
2. Фігура, падобная на чалавека, для адпуджвання птушак у садзе, агародзе; пудзіла.
Агароднае ч.
3. Пра неахайнага, бруднага, дрэнна апранутага чалавека (разм., пагард.).
Што ў цябе за выгляд? Не чалавек, а ч.!
4. Ужыв. як лаянкавае слова (разм.).
Ч. ты гарохавае.
|| прым. чу́чальны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Багаві́ца ’багіня, бажаство’ (Касп.), ’багіня; нейкая хвароба’ (Др.-Падб.), ’багіня (?) або назва нейкай хваробы’ (Гарэц.: «Багавіца цябе ведае!»). Вытворнае ад прыметніка богавы ’божы’. Як назва хваробы, гэта табуістычнае (эўфемічнае) утварэнне: хваробы часта называюць «божымі» (параўн. рус. бо́жья хвароба’, гл. Фасмер, 1, 184; чэш. božec, ням. Gewalt Gottes ’эпілепсія’, параўн. БЕР, 1, 61).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абняду́жаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Страціць сілы, аслабець; захварэць. [Тоня:] — Без цябе абыдуцца. Паглядзі на сябе, які стаў... Абнядужаў зусім. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
беспардо́нны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Бессаромны, нахабны. [Здраднік] нястомна разводзіў хлусні беспардоннай турусы. Караткевіч. [Міхась:] — Адкуль у цябе гэтакі запал? Беспардонны максімалізм! Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
камедыя́нцтва, ‑а, н.
Прытворства, крыўлянне. — Годз[е] задавацца, Саўка. Даволі камедыянцтва! Я знайду спосаб прымусіць цябе гаварыць тое, што трэба. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дуры́ла, ‑ы, м.
Разм. лаянк. Дурань, дурніца. «Бадай жа ты прапаў, мой мілы! Не знаць бы век цябе, дурылы!» Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)