ка́зачны в разн. знач. ска́зочный; (небывалый — ещё) басносло́вный;
к. куто́чак — ска́зочный уголо́к;
к. асі́лак — ска́зочный богаты́рь;
~ная цана́ — басносло́вная цена́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
курс¹, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Напрамак руху, шлях (карабля, самалёта і пад.).
Самалёт узяў к. на поўдзень.
2. перан. Кірунак якой-н. палітычнай, грамадскай дзейнасці.
К. на раззбраенне.
Знешнепалітычны к.
3. Цана, па якой прадаюцца (купляюцца) каштоўныя паперы, валюта.
Валютны к.
Змагацца за ўстойлівы к. рубля.
◊
У курсе чаго (быць) і ў курс чаго (увайсці, увесці) — пра дасведчанасць у чым-н.
|| прым. курсавы́, -а́я, -о́е.
К. рух.
Курсавая табліца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
басносло́вный
1. (легендарный) уст. легенда́рны; (сказочный) ка́зачны;
басносло́вные сказа́ния легенда́рныя (ка́зачныя) пада́нні;
2. (неимоверный) неймаве́рны, надзвыча́йны; (неслыханный) нечува́ны;
басносло́вная цена́ неймаве́рная (надзвыча́йная, нечува́ная) цана́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
недабі́ткі, ‑аў; адз. недабітак, ‑тка, м.
Разм. Рэшткі чаго‑н. (часцей за ўсё — арміі, банды, групоўкі і пад.). Недабіткі фашысцкай аховы адыходзяць пад напорам сілы. Брыль. Слухайце вы, Недабіткі пыхлівыя, Вось мой рахунак, Бязмерная крыўды цана: Тысячы добрых сяброў маіх выйшлі б на нівы, Калі б не вы і не ваша вайна. Кірэенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расцэ́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. расцэньваць — расцаніць (у 1 знач.).
2. Р мн. ‑нак. Устаноўленая цана (за якія‑н. тавары), устаноўленая аплата (якой‑н. работы). Заніжаныя расцэнкі. Гарантаваныя расцэнкі. □ Ні стары, ні малы не верылі, што ім на расцяробе лініі «гэтулькі многа» будуць плаціць. Давялося паказаць расцэнкі. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дакупі́цца сов. (чаще с отрицанием) купи́ть (с трудом);
така́я цана́, што не даку́пішся — така́я цена́, что не ку́пишь;
хі́ба тут даку́пішся! — ра́зве здесь ку́пишь!
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падво́ены, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад падвоіць.
2. Павялічаны ўдвая; двайны. Падвоеная цана. Падвоены каравул. // перан. Значна павялічаны, узмоцнены. Падвоеная пільнасць. □ Часам.. [Валодзя], чым-небудзь забавіўшыся, забываў, што яму трэба рабіць, а ўспомніўшы, прымаўся за гэта з падвоенай энергіяй. Ракітны.
3. у знач. прым. Які складаецца з двух аднародных прадметаў; здвоены. Падвоеная нітка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прасі́ць, прашу́, про́сіш, про́сіць; незак.
1. каго (што), чаго, аб кім-чым і з інф. Звяртацца да каго-н. з просьбай аб чым-н.
П. дапамогі. П. літасці.
2. каго (што), за каго (што), аб кім (чым). Клапаціцца аб кім-н., заступацца за каго-н.
П. за таварыша.
3. каго (што). Запрашаць, зваць.
П. гасцей за стол.
4. што. Назначаць цану (разм.).
Колькі просіш за хату? (якая цана?).
5. што і без дап. Жабраваць (уст.).
П. міласціну.
|| зак. папрасі́ць, -рашу́, -ро́сіш, -ро́сіць (да 1—3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паро́дыя, ‑і, ж.
1. Твор, сатырычны або камічна падроблены пад іншы твор. У гэты перыяд нашага сумеснага жыцця ўзнікла думка паспрабаваць свае сілы ў літаратурнай пародыі. Хведаровіч.
2. перан. Знешняе, няўдалае перайманне чаго‑н., скажонае падабенства да чаго‑н. А боты штосьці не ішлі, Пакупнікі іх абміналі... Па-першае, шалёная цана, А па-другое, не абутак, а пародыя адна. Валасевіч.
[Грэч. parödia.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ры́начны
1. в разн. знач. база́рный, ры́ночный;
~ная пло́шча — база́рная (ры́ночная) пло́щадь;
~ная ва́ртасць — база́рная (ры́ночная) сто́имость;
2. эк. ры́ночный;
~ная цана́ — ры́ночная цена́; см. ры́нак 2
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)