тапо́р, тапара́, мн. тапары́, тапаро́ў, м.
Прылада для сячэння ў выглядзе насаджанай на драўлянае дзяржанне металічнай лопасці з вострым лязом з аднаго боку і абухом з другога; сякера.
З лесу далятаў стук тапара.
◊
Хоць тапор (сякеру) вешай (разм.) — аб цяжкім, нясвежым паветры ў памяшканні.
|| памянш. тапо́рык, -а, мн. -і, -аў, м.
|| прым. тапо́рны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
кудла́ч, ‑а, м.
Разм. Пра чалавека з ускалмачанымі валасамі або пра жывёлу з густой поўсцю; касмач. Сам гаспадар, кудлач заспаны, Ідзе на стук неспадзяваны Хадою важнаю індыка. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ляскотка ’прыстасаванне, пры дапамозе якога ўтвараецца дробны, перарывісты стук, бразготка’ (ТСБМ). Да леската́ць (гл.). Аб суфіксе гл. Сцяцко, Афікс. наз., 62.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
простуча́ть сов.
1. (издать стук) прасту́каць, засту́каць; сту́кнуць;
2. (какое-то время) прасту́каць;
3. (проехать со стуком) прагрукаце́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
фо́ртачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Тое, што і фортка (у 1 знач.). На бацькаў стук у акно .. [доктар] адчыніў фортачку і спытаўся, адкуль і чаго? Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саката́нне ср.
1. кокота́нье;
2. стрекота́ние, тарахте́ние, трескотня́ ж.; стук м.;
1, 2 см. саката́ць 1, 2
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ты-ты-ты — пра гук, тупат, стук (мсцісл., Нар. лекс.): і качачка казала: ты‑ты‑ты (Вушац. сл.). Гукаперайманне, параўн. та-та, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ля́рва, ‑ы, ж.
Разм. груб. Грубая, гультаяватая жанчына. Падскочыў злосна да Данілы. — Холера, з лярвы ты байструк! — Схапіў за чуб ды ў сцяну стук! Такі прыём быў у Гедвілы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зака́цісты, ‑ая, ‑ае.
Разм. Гучны, працяты; раскацісты (пра смех). Сюды ж, у гэтую сімфонію фабрычных гудкоў, далучаецца грукат .. сялянскіх калёс, гоман рыбакоў, стук вёсел і закацісты смех вясёлага чалавека. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цаката́ць, ‑качу, ‑кочаш, ‑коча; незак.
Разм. Утвараць рэзкія кароткія гукі, падобныя на дробны стук, траскатню. Дзень і ноч цакатаў.. [завод] сваімі станкамі. Корбан. Цакаталі ляскоткі, дробна і гулка выбухалі бубны. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)