уха́ба, ‑ы, ж.

Выбоіна, калдобіна, няроўнасць на дарозе. Рыпяць драбіны, падскакваючы на ўхабах. П. Ткачоў. Дарога была няроўная, слізкая, з ухабамі, сані кідала з боку на бок. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гу́рбіна, ‑ы, ж.

Разм. Тое, што і гу́рба. Успаўзаючы то на адну, то на другую гурбіну і ныраючы ў іх, сані выйшлі на роўную і болей уезджаную дарогу. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дро́гацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Абл. Падскокваць, трэсціся. [Арлоўскі] хваравіта моршчыўся і стагнаў, калі сані дрогаліся ад тоўстых каран[ёў] дрэў. Паслядовіч. Пад нагамі ў .. [Салаўёва] гайдаецца і дрогаецца кузаў грузавіка. Шарахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зімо́й, прысл.

У час зімы. Рыхтуй летам сані, а зімой калёсы. Прыказка. Калі старанна косяць, то сена зімою не просяць. З нар.

•••

Зімой лёду (снегу) не дастаць гл. дастаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лаго́жы, ‑аў; адз. няма.

Абл. Сані-развалкі для перавозкі грузаў; розвальні. Лагожы, здаецца, дзяруць снег; цяжкія, з шырокімі новымі палазамі, .. яны, звальваючыся з гору ў цалік, лезуць да зямлі. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сарамата́, ‑ы, ДМ ‑маце, ж.

Разм.

1. Сорам, ганьба. [Ахрэм:] — Вунь бачыш?.. Новы старшыня ў сані ўпрогся, сарамата якая! Краўчанка.

2. Пачуццё маральнай адказнасці за свае паводзіны, учынкі. Страціць сарамату.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бо́бслей, ‑я і ‑ю, м.

1. ‑я. Спартыўныя суцэльнаметалічныя сані з рулявым кіраваннем для скараснога спуску з гор па спецыяльна падрыхтаванай трасе.

2. ‑ю. Скарасны спуск з гор на такіх санях.

[Англ. bob-sleigh.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пакалы́хвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

Час ад часу калыхацца. Жаўтлявае полымя газніцы зрэдку пакалыхвалася, і тады на сцяне і столі варушыліся няўклюдныя цені. Асіпенка. Конь ішоў ступою.., сані плаўна пакалыхваліся. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Стэ́льмах ‘той, хто робіць, рамантуе воз, сані’ (Янк. 1, ЛА, 3), стальма́к ‘цясляр’ (Гарэц.), ст.-бел. столмахъ ‘сталяр, карэтнік’ (Ст.-бел. лексікон). Гл. стальмах.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

стальма́шыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; незак.

Разм. Займацца рамяством стальмаха; рабіць калёсы, сані. А перад вялікаю вайною вольны быў [Гельскі] ад гэткіх спраў: пачаў рабіць дома — стальмашыў, а для зямлі — трымаў хлапчука-парабчука. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)