бульдо́зер, ‑а, м.

Трактар, абсталяваны навясным пярэднім адвалам для перамяшчэння, разраўноўвання грунту. Бульдозеры ссоўвалі з узгоркаў на насціл вялізныя груды пяску і раўнялі яго, а аўтамашыны падвозілі з гарэлага балота тарфяны попел і сыпалі паверх пяску. Новікаў. Паабапал грэблі, ля прарытых капаў, чарнелі нассованыя бульдозерам гурбы торфу. Пташнікаў.

[Англ. bulldozer.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

грэ́бціся несов.

1. копа́ться, разгреба́ть;

г. ў пяску́ — копа́ться в песке́;

2. страд. грести́сь; см. грэ́бці 1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

навымыва́ць, ‑ае; зак., чаго.

Вымыць, вынесці цякучаю вадою значную колькасць чаго‑н. Навымываць пяску. // Размыўшы, нарабіць паглыбленняў. Паводка навымывала ям.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разу́цца, разуюся, разуешся, разуецца; зак.

Зняць са сваіх ног абутак. За мястэчкам [Ігнась] разуўся і босы пакрочыў па гарачым пяску. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напячы́, -пяку́, -пячэ́ш, -пячэ́; -пячо́м, -печаце́, -пяку́ць; напёк, -пякла́, -кло́; -пячы́; -пе́чаны; зак.

1. чаго. Спячы нейкую колькасць.

Н. пірагоў.

2. што. Моцна нагрэць, перагрэць на сонцы, печы і пад. (разм.).

Н. ногі на пяску.

3. каго-што. Апячы крапівой; наджаліць (пра насякомых; разм.).

|| незак. напяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ко́рпацца, -аюся, -аешся, -аецца і карпа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак. (разм.).

1. Капацца ў чым-н., перабіраючы, шукаючы што-н.

К. ў пяску.

К. ў паперах.

2. перан. Рабіць што-н. марудна, не спяшаючыся або няўмела.

К. ля стагоў сена.

|| наз. ко́рпанне, -я, н. і карпа́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пескамы́йка, ‑і, ДМ ‑мыйцы; Р мн. ‑мыек; ж.

Прыстасаванне для ачысткі пяску ад гліны і іншых прымесей шляхам прамывання вадой.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лапу́шнік, ‑у, м., зб.

Зараснік лопуху. У пяску, каля конавязі, грэбліся папоўскія індыкі, ды ў густым лапушніку рохкаў сыты падсвінак. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гра́вій, ‑ю, м.

Асадкавая горная парода ў форме акругленых дробных каменьчыкаў, звычайна з прымессю пяску і галькі (скарыстоўваецца як будаўнічы матэрыял).

[Фр. gravier.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

суглі́нак, ‑нку, м.

Гліністая, глеба са значнай колькасцю пяску. Дзе-нідзе, на ўскрайку лесу, на суглінку сядзела сям’я зеленаватых рыжыкаў. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)