стаіцы́зм, -у, м.
1. Антычнае рацыяналістычнае філасофскае вучэнне, якое патрабавала свядомага падпарадкавання чалавека пануючай у свеце неабходнасці і панавання чалавека над страсцямі.
2. перан. Цвёрдасць і мужнасць у жыццёвых выпрабаваннях, здольнасць супрацьстаяць спакусам.
Праявіць с.
|| прым. стаі́чны, -ая,-ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заўпа́рціцца, ‑рчуся, ‑рцішся, ‑рціцца; зак.
Разм. Пачаць упарціцца. // Праявіць непакорнасць, упартасць. — Маці тут жа хацела мяне забраць з сенажаці, але я заўпарціўся. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
осторо́жность асцяро́жнасць, -ці ж., асцяро́га, -гі ж.;
прояви́ть осторо́жность праяві́ць асцяро́жнасць;
обраща́ться с осторо́жностью абыхо́дзіцца асцяро́жна;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
му́жнасць ж.
1. му́жество ср.;
праяві́ць м. — прояви́ть му́жество;
2. му́жественность, до́блесть;
м. учы́нка — му́жественность (до́блесть) посту́пка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
заленава́цца, ‑лянуюся, ‑лянуешся, ‑лянуецца; зак.
Разм.
1. Не захацець што‑н. рабіць з-за ляноты; адчуць, праявіць ляноту. Заленаваўся пайсці ў школу.
2. Зрабіцца гультаём.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распра́віць, -пра́ўлю, -пра́віш, -пра́віць; -пра́ўлены; зак., што.
1. Разгладзіць, зрабіць роўным, выпраміць.
Р. абрус на стале.
2. Напружыўшы мышцы, выпрастаць (часткі цела).
Р. плечы.
◊
Расправіць крылы — праявіць рашучасць, веру ў сябе.
|| незак. распраўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. распра́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разгуля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца; зак.
1. Пачаўшы гуляць, захапіцца гульнёй, забавамі; развесяліцца.
Разгулялася дзіця.
2. Даць сабе поўную волю; праявіць сябе ў поўную меру сваіх сіл, здольнасцей і жаданняў; разысціся.
Футбалісты разгуляліся.
3. Дасягнуць у сваім праяўленні вялікай інтэнсіўнасці, сілы.
Разгулялася мяцеліца.
Разгулялася стыхія.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зарэкамендава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., каго.
Паказаць, праявіць сябе з якога‑н., звычайна станоўчага, боку. Дубовік, які толькі месяц яшчэ працуе на пагрузцы, зарэкамендаваў сябе .. як сумленны работнік. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
со́плі, ‑яў; адз. сопля, ‑і, ж.
Разм. Слізь, выдзяленні з носа; смаркачы.
•••
Соплі распусціць — праявіць маладушша; пачаць ныць, хныкаць.
Соплі ўцерці (груб.) — тое, што і уцерці нос (гл. уцерці).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насто́йлівасць, ‑і, ж.
Уласцівасць настойлівага (у 1 знач.). Праявіць настойлівасць. □ Стук паўтарыўся з большаю сілаю і настойлівасцю. Колас. — Мастацтва патрабуе ахвяр, — суцяшаў Хахлоўскі жонку і працаваў з яшчэ большай настойлівасцю. Мяжэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)