прабі́цца, -б’ю́ся, -б’е́шся, -б’е́цца; -б’ёмся, -б’яце́ся, -б’ю́цца; -біся; зак.
1. Прабрацца праз што-н., пераадольваючы перашкоды.
Полк прабіўся да ракі.
П. праз натоўп.
2. Пражыць з цяжкасцю (разм.).
П. да вясны.
3. Пра расліны: вылезці з зямлі.
Прабілася зялёная травіца.
|| незак. прабіва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
|| наз. прабіццё, -я́, н. (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нампалі́т, ‑а, М ‑ліце, м.
Намеснік па палітычнай рабоце (у воінскай часці, прафесіянальным вучылішчы і інш.). Бародзіч даведаўся, што ў полк прыехаў новы нампаліт камандзіра палка маёр Звераў. Алешка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самахо́дны, ‑ая, ‑ае.
1. Які рухаецца сваёй цягай. Самаходны кран. □ Далёка разносіцца па абуджаных прасторах гул трактароў і самаходных камбайнаў. Пальчэўскі.
2. Які мае на ўзбраенні самаходныя гарматы. Самаходны полк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фармірава́цца несов.
1. в разн. знач. формирова́ться;
хара́ктар ~ру́ецца пад уплы́вам навако́льнага асяро́ддзя — хара́ктер формиру́ется под влия́нием окружа́ющей среды́;
дзяўчы́на то́лькі пачала́ ф. — де́вушка то́лько начала́ формирова́ться;
полк ~ва́ўся до́ўга — полк формирова́лся до́лго;
2. страд. формирова́ться; см. фармірава́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
каза́цкі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да казака 1, казакоў, належыць ім. Казацкі конь. Казацкія вусы. // Які складаецца з казакоў; які мае адносіны да войска, што складаецца з казакоў. Казацкае войска. Казацкі полк. Казацкі афіцэр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
немудра́шчы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Тое, што і немудрагелісты. Лёгка мы пагрузілі ўсю немудрашчую гаспадарку — ложак, стол, шафу, усякую драбязу. Скрыган. Увесь полк палюбіў Мішку за яго вясёлы нораў, за вялікі спрыт і ўсякае ўмельства ў немудрашчых справах мядзведжых. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стралко́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да стралка (у 2 знач.); складаецца з стралкоў. Стралковы полк.
2. Які мае адносіны да стральбы з агнястрэльнай зброі, звязаны са стральбой. Стралковы спорт. Стралковая падрыхтоўка. □ — Дзе ж ты [Майка] налаўчылася страляць так? — Ды ’шчэ ў стралковым гуртку ў камсамоле. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кула́к I, -ка м., в разн. знач. кула́к;
сці́снуць ~кі́ — сжать кулаки́;
~кі́ шасцярні́ — кулаки́ шестерни́;
сабра́ць полк у к. — собра́ть полк в кула́к;
◊ бранірава́ны к. — брониро́ванный кула́к;
трыма́ць у ~ку — держа́ть в кулаке́;
свіста́ць у к. — свисте́ть (свиста́ть) в кула́к
кула́к II, -ка́ м., уст. (богатый крестьянин-эксплуататор) кула́к
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пахо́д¹, -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. Перамяшчэнне войск або флоту з якой-н. мэтай.
Полк выступіў у п.
2. Ваенныя дзеянні супраць каго-н.
Крыжовыя паходы.
3. Арганізаванае падарожжа ці далёкая прагулка, а таксама наогул сумесны рух групы асоб з пэўнымі мэтамі, заданнямі.
Турысцкі п.
П. па месцах баявой славы.
4. Арганізаванае або загадзя намечанае наведванне чаго-н.
Калектыўны п. у кіно.
|| прым. пахо́дны, -ая, -ае (да 1—3 знач.).
Ісці паходным маршам.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вучэ́бны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да вучобы, з’яўляецца вучобай. Вучэбныя заняткі. Вучэбны працэс. // Прызначаны для правядзення вучобы, заняткаў. Вучэбны корпус. Вучэбны фільм. Вучэбны самалёт.
2. Які мае на мэце падрыхтоўку; трэніровачны. Вучэбны полк, збор. Вучэбная стральба.
3. Звязаны з арганізацыяй працэсу навучання, навучальны. Вучэбныя планы, праграмы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)