Туру́н, мн. л. туруны́, турунты́ ‘затор лёду на рацэ’ (Ласт.). Не ясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Стварэ́нне ‘жывая істота, усё жывое’ (ТСБМ, Ласт., Гарэц., Касп., Сл. ПЗБ, Стан., Сержп. Прымхі). Ужыванне назоўніка стварэ́нне ‘тварэнне, твор’ (ТСБМ, Ласт., Байк. і Некр., Стан.) ад дзеяслова ствары́ць (гл. тварыць) у спецыяльным значэнні ‘створанае Богам’. Параўн. польск. stworzenie з аналагічным значэннем, якое, згодна з Сяткоўскім (Басай-Сяткоўскі, Słownik, 347), лічыцца семантычным багемізмам. Запазычаннем з чэшскай лічыцца польск. stworzyciel ‘тварэц’ (там жа), параўн. таксама ствары́цель ‘тс’ (Нас., Ласт., Гарэц., Стан.), укр. створи́тель ‘тс’, старое макед. створител ‘тс’. Як самастойныя ўтварэнні можна разглядаць створы́цца ‘зрабіцца’ (ТС), стварэ́нне ‘твар, вобраз, выгляд’; стварэння ні знаіць (пра бруднага, замурзанага) (Скарбы), стварэ́нец ‘чалавечая істота’ (Стан.), стварэ́ц ‘творца’ (Ласт.), створ ‘твор’ (Гарэц.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыцяцю́рыцца экспр. ’натапырыцца’; ’памерці’ (смарг., Сл. ПЗБ). Да цяцерыцца падымацца, тапырыцца’ (Ласт.), гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Стра́ўнасць ‘страваванне’ (Нас.), ‘ежа, харч’ (Ласт.). З польск. strawność ‘легкатраўнасць’, параўн. страва гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тамба́к ’сплаў медзі з цынкам, бронза’ (Байк. і Некр., Ласт., Нас.). Гл. тампак.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

То́ўхаць ’штурхаць’ (Ласт., Шат.), ’непакоіць напамінам’ (Юрч. Сін.), ’пульсаваць’ (пух., Сл. ПЗБ), тоўх — пра лёгкае штурханне ў грудзі, у бок (полац., Нар. лекс.), таўха́ць, таўка́ць ’злёгку штурхаць’ (Юрч.), сюды ж то́ўхала ’той, хто штурхаецца’ (Шат.), то́ўхнуцца ’штурхнуцца’ (Ласт.). Гл. таўхаць, можна дапусціць уплыў дзеясловаў піхаць, штурхаць, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыспаро́міць ’прызапасіць, назапасіць; рабіць загатоўкі, запасы да пары, да часу’ (Нас., Ласт.). Гл. спаро́міць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пры́тылкі, прі́тылкі ’вушакі’ (арш., чавус., чэрык., краснап., ЛА, 4), пры́тылка ’прылавак’ (Ласт.). Гл. пры́талка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыхату́ліць ’прыхаваць’ (пух., Жд. 1), сюды ж, відаць, прыхату́рыць ’прыхаваць’ (Ласт.). Да хатуль (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Распато́рыць ’патраціць на пустое’ (Сцяшк. Сл.). Звязана з прато́рыць, праце́рці (Ласт.), гл. протар2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)