памаха́цца сов., разг. поболта́ться;
кашу́ля ~ха́лася на вяро́ўцы ды ўпа́ла — руба́шка поболта́лась на верёвке и упа́ла
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Іспо́днік, іспо́дня ’ніжняя спадніца’ (Касп.), ’жаночая кашуля з белага паркалю’ (Жд. 3), іспо́днікі ’споднікі, кальсоны’ (Бяльк.); параўн. рус. дыял. испо́дник, испо́дня ’ніжняя спадніца’, испо́дница, испо́дка ’ніжняе адзенне, бялізна’, ст.-рус. исподникъ ’адзенне, якое надзяваецца пад што-н.’ Утворана сцяжэннем атрыбутыўных словазлучэнняў ісподняя спадніца, кашуля і г. д. Аналагічна іспо́днік ’ніжні камень у жорнах’ (Сл. паўн.-зах.). Гл. ісподні.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дзя́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Р мн. ‑жак; ж.
Памянш. да дзяга; тое, што і дзяга. З-пад дзяжкі вылазіць кашуля, і вецер гуляе па грудзях. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паналіпа́ць, ‑ае; зак.
Наліпнуць у многіх месцах, у вялікай колькасці. Рукі ў смале аж па локці, у смале кашуля... На яе паналіпала сасновых іголак і моху. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
флане́левы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да фланелі. Фланелевы цэх. // Зроблены, пашыты з фланелі. Фланелевая кашуля. □ [Раечка] ляжала на першым ад парога ложку, у паласатай фланелевай піжамцы. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
растаўсце́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Стаць тоўстым; распаўнець. Прыхворваючы на сэрца, .. [старшыня] за апошнія часы так растаўсцеў, што шэрая кашуля на ім, здавалася, вось-вось распаўзецца па швах. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
украі́нскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да Украіны, украінцаў, які належыць ім. Украінская мова. Украінскі звычай. // Уласцівы ўкраінцам; такі, як ва ўкраінцаў. Украінская вышыўка. Украінская кашуля. Украінскі боршч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Гана́плечка ’кароткая кашуля са складкамі каля каўняра’ (Шат.), ганапле́чка ’мужчынская кашуля са складкамі каля каўняра’ (Жд. 1). Гэта — складанае слова. Другая яго частка да плячо, а аб першай (гана‑) можна меркаваць толькі параўноўваючы лексему гана́пле́чка з другой, паходжанне якой зусім празрыстае. Гл. у Бялькевіча: галаплёка (гылаплёка) ’падбіўка ў верхняй кашулі або сукенцы’, галаплёчка (гылаплёчка) ’кашуля з галаплёкай, падбіўкай’. Этымалогія гэтых апошніх слоў вельмі простая: *golo‑pleka, *golo‑plečьka да *golъ ’голы’ і *plek‑ ’плячо’. Што датычыцца ганаплечкі, то гэта слова ўзнікла пры дысіміляцыі плаўных л — л > н — л. Адносна *plek‑ параўн. утварэнне з гэтай асновай у рус. мове: подоплека унутраны сэнс’ (спачатку падбіўка сялянскай кашулі’; гл. Фасмер, 3, 299).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
кухля́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Верхняя кашуля з футра ў народаў Поўначы. З-пад сваёй новай кухлянкі.. [Тынэлькут] дастае паперку і, асцярожна разгарнуўшы, падае мне. Бяганская.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
А́льба ’белая кашуля ксяндза’ (Нас.), ст.-бел. альба (1592) (Булыка, Запазыч.) < ст.-польск. alba < с.-в.-ням. albe < лац. alba (Кюнэ, Poln., 40).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)