арка́н, ‑а, м.
Доўгая вяроўка з рухомай пятлёй на канцы, якой ловяць жывёлу; ласо.
•••
І на аркане не зацягнеш гл. зацягнуць.
[Цюрк.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папераво́рваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
Пераараць усё, многае. Восень была сухая і доўгая; папераворвалі бульбу, чакаючы зімы, а марозу яшчэ не было. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
амазо́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.
1. У старажытнагрэчаскай міфалогіі: прадстаўніца ваяўнічага племені жанчын.
2. Жанчына-коннік у спецыяльным касцюме для верхавой язды.
3. Доўгая сукенка для верхавой язды.
Імчаліся конна жанчыны ў чорных амазонках.
|| прым. амазо́нскі, -ая, -ае.
А. дэльфін.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
піро́га, ‑і, ДМ ‑розе, ж.
Вузкая доўгая лодка, абцягнутая карой, шкурамі ці выдаўбленая са ствала дрэва, якой раней карысталіся толькі караібы і народы Акеаніі.
[Ісп. piragua.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́рда, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Доўгая вяроўка, на якой ганяюць коней па кругу пры выездзе, абучэнні. На манежнай пляцоўцы ганялі на кордзе коней. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
астэ́нік, ‑а, м.
1. Чалавек, будове цела якога характэрны высокі рост, хударлявасць, доўгая шыя, выцягнуты чэрап, вузкі, рэзка акрэслены твар.
2. Чалавек, які пакутуе ад астэніі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шарша́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Тоўстая і доўгая іголка. Зноў збіраемся ля вогнішча, глядзім, як дзядзька Ігнат шаршаткай сшывае аброць, і чакаем. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Талсто́ўка ’шырокая, доўгая мужчынская кашуля ў складку з поясам’ (ТСБМ), таўсто́ўка ’тс’ (Кал.), таўсто́лка ’верхняя мужчынская кашуля з даматканага палатна’ (Ян.). Запазычана з рус. толсто́вка ’доўгая верхняя мужчынская кашуля’, што ад прозвішча пісьменніка Л. Талстога.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
збы́так, ‑тку, м.
Разм. Тое, што перавышае норму, патрэбу ў чым‑н.; лішак, празмернасць. Была доўгая адлега, і млын .. шумеў з трыумфальным задорам, юрліва захлынаючыся ў збытку вады. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ву́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -аў, м.
Рыбалоўная снасць — гнуткая доўгая палка, да якой прымацавана лёска з кручком.
Закінуць вуду (таксама перан.: паспрабаваць папярэдне разведаць што-н.; разм.). Злавіць на вуду (таксама перан.: падманам, хітрасцю выведаць што-н.; разм.).
|| памянш. ву́дачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)