Машэстр ’мошаст’ (Шпіл.) узнікла ў выніку кантамінацыі лексем манчэстэр ’вельвет’ (< Manchesterгорад у Англіі) і мошаст (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Птэле́я ’вязавік, Ptelea L.’ (Кіс.). Тэрміналагічнае ўтварэнне на базе лацінізаванага тэрміна, параўн. лац. Pteleumгорад у Фесаліі’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

паве́т, -а, Ме́це, мн. -ы, -аў, м.

Адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў Вялікім Княстве Літоўскім.

Існавалі паветы ў Беларусі з 15 ст. да 1940 г.

|| прым. павято́вы, -ая, -ае.

П. горад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заста́ва, -ы, мн. -ы, -та́ў, ж.

1. Месца ўезду ў горад, пункт кантролю прывазных грузаў і прыезджых (гіст.).

2. Воінскае падраздзяленне, якое ахоўвае дзяржаўную граніцу.

Пагранічная з.

|| прым. заста́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

змор, -у.

У выразе: узяць зморам каго-што

1) адолець, давёўшы да поўнай страты сіл.

Узяць абложаны горад зморам;

2) перан. дамагчыся чаго-н. ад каго-н. настойлівым, назойлівым уздзеяннем (разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ме́скасць ’гарадское палажэнне, спосаб жыцця’ (Нас.). Беларускае. Відаць, штучнае ўтварэнне ад мескі ’гарадскі’ < ст.-рус. мѣский < мѣстский < мѣстогорад’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прымайстрава́цца, -ру́юся, -ру́ешся, -ру́ецца; -ру́йся; зак. (разм.).

1. Прыладзіцца, размясціцца дзе-н.

П. на падаконніку.

2. Уладкавацца, атрымаць якую-н. работу, пасаду.

П. на працу ў горад.

|| незак. прымайстро́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

асадзі́ць³, асаджу́, аса́дзіш, аса́дзіць; аса́джаны; зак.

1. што. Акружыць умацаваны пункт войскам.

А. крэпасць.

А. горад.

2. перан., каго-што. Прыстаць з просьбамі; абступіць, дамагаючыся чаго-н. (разм.).

|| незак. аса́джваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

се́мдзесят, сямідзесяці́, Т сямю́дзесяццю, ліч. кольк. Лік і колькасць 70.

С. гадоў народнаму музею.

Паехаць за с. кіламетраў у горад.

Пад с. гадоў каму-н. (хутка будзе 70 гадоў).

|| парадк. сямідзяся́ты, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Паліклі́ніка ’лячэбная прафілактычная ўстанова’ (ТСБМ). Праз рус. поликли́ника з ням. Polyklinik ’тс’ < грэч. πόλιςгорад’ і κλινική ’лячэнне’ (Гл. ССРЛЯ, 10, 990).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)