адгуля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак.
1. Скончыць гуляць; правесці нейкі час не працуючы (разм.).
А. водпуск.
2. што. Пабыць у адгуле за звышурочную працу ў выхадны.
3. што. Згуляць, адсвяткаваць (разм.); правесці некаторы час на гуляннях.
А. вяселле.
|| незак. адгу́льваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).
|| наз. адгу́л, -у, мн. -ы, -аў, м. (да 2 знач.).
Заўтра ў мяне а.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дагуля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., што.
1. Скончыць гуляць; гуляючы, правесці астатак часу (свята, адпачынку, канікул і пад.). Дагуляць вяселле. Дагуляць летнія канікулы.
2. Скончыць гульню ў што‑н. Дагуляць партыю ў шахматы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пля́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
Разм. Шкляная пасудзіна з вузкім горлам, служыць для захоўвання вадкасці; бутэлька. Гаспадыня паспешліва наліла пляшку малака. Новікаў. Вяселле не гулялі, толькі выпілі пляшку данскога віна. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Падва́саліны ’узаемнае наведванне бацькоў маладой і маладога пасля вяселля; пярэзвы’ (Сл. ПЗБ), падвясёлкі ’тс’ (Сл. ПЗБ). Конфіксныя ўтварэнні ад вяселле. Падвасалі‑ ны < падвяселіны. Ацвярдзенне в і с, відаць, у выніку забыцця ўнутранай формы слова, паколькі яно адзначана на літоўскай тэрыторыі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прыбра́цца, -бяру́ся, -бярэ́шся, -бярэ́цца; -бяро́мся, -бераце́ся, -бяру́цца; -бра́ўся, -ра́лася; -бяры́ся; зак.
1. Адзецца прыгожа, лепш, чым звычайна.
П. як на вяселле.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., у што і без дап. Пакрыцца чым-н., упрыго́жыцца.
Горад прыбраўся к святу.
3. Прывесці ў парадак што-н., зрабіць уборку чаго-н. або давесці да ладу што-н. (разм.).
|| незак. прыбіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Вясе́льны ’які мае дачыненне да вяселля’ (Нас., КТС, БРС, Мал., віл., З нар. сл.). Утворана пры дапамозе суф. ‑н‑ы (< ьnъ) ад вясе́лле (гл.).
Вя́сельны ’які мае дачыненне да вя́сла, зроблены з вясла’. Утворана ад вя́сла (гл.) і суф. ‑н‑ы (< ьnъ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
здаўна́, прысл.
З даўніх часоў, з даўняй пары. На стыку Нёмана і Лошы Цагляны млын стаяў здаўна. Астрэйка. Маладая сама хадзіла да суседзяў — такі ўжо вядзецца здаўна ў беларускіх вёсках парадак, — запрашала да сябе на вяселле. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сере́бряный в разн. знач. сярэ́браны;
сере́бряная ло́жка сярэ́браная лы́жка;
сере́бряная руда́ сярэ́браная руда́;
сере́бряный блеск мин. сярэ́браны блішча́к;
◊
сере́бряная сва́дьба сярэ́бранае вясе́лле.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
расфуфы́раны, ‑ая, ‑ае.
Разм. іран. Занадта пышна і без густу адзеты. На Васілёва вяселле [Святлана] прыязджала, як краля — расфуфыраная, у моднай сукенцы. Даніленка. — Які ён з сябе? — Расфуфыраны такі хлюст. Толькі твар нібы на ім чорт гарох малаціў. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зла́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак.
1. што. Зрабіць, пабудаваць. Той госць, чужак, памог старому Зямлянку зладзіць у гары. Колас. // перан. Арганізаваць, зрабіць (банкет, вяселле і пад.). Яшчэ большы гонар займеў стары, калі сын на здзіўленне вяскоўцам з тутэйшай настаўніцай гладзіў вяселле. М. Стральцоў.
2. Справіцца, саўладаць з кім‑, чым‑н., даць рады каму‑н. — [Карней] баіцца, што Клаўдзя без яго з каровамі не зладзіць. Шамякін. Дождж прайшоў — І з сэрцам зладзіць цяжка: Птушкай рвецца ў чыстае раздолле! Гілевіч.
3. што. Зрабіць узгодненым, стройным. — А вы ўжо добра зладзілі свае галасы! — раптам кінуў Анатоль, узняўшы галаву. Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)