газіфікава́ць сов. и несов., в разн. знач. газифици́ровать;

г. ву́галь — газифици́ровать у́голь;

г. дом — газифици́ровать дом

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сухагру́з, ‑а, м.

1. Сухі груз. Транспарціроўка сухагрузаў.

2. Судна для перавозкі разнастайных сухіх грузаў — штучных (скрынкі, кантэйнеры і інш.), насыпных (зерне, цэмент і інш.), навалачных (руда, вугаль і інш.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

звя́гаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм.

1. Назойліва прасіць, напамінаць, патрабаваць. Трэба расплаціцца з панскім аканомам, каб не звязаў на кожным кроку пра доўг за вугаль. С. Александровіч.

2. Надакучліва брахаць (пра сабаку).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узві́нчаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад узвінціць.

2. у знач. прым. Разм. Узбуджаны, надта ўсхваляваны, раззлаваны. Алёшка падкідваў вугаль у топку і — узвінчаны, прыўзняты — прагна прыслухоўваўся да кожнага стуку, да кожнага шолаху. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кайлі́ць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; незак., што і без дап.

Працаваць кайлом. Кайліць вугаль. □ Я помню тыя дні, калі Пад Мінскам у бары, Хто карчаваў, а хто кайліў, Кіпела праца і раслі Скрозь новыя муры. А. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пласт, -а́, М -сце́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Шчыльны, плоскі слой чаго-н.

Верхнія пласты глебы.

Пласты каштоўных выкапняў.

2. перан. Аднародная ў якіх-н. адносінах маса як частка чаго-н. (кніжн.).

Пласты насельніцтва.

Лексічны п.

◊

Ляжаць як пласт або пластом (разм.) — нерухома, не маючы сіл падняцца.

|| прым. пластавы́, -а́я, -о́е (да 1 знач.; спец.).

Пластавая горная парода.

П. вугаль.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

энергеты́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Звязаны з энергетыкай, з атрыманнем і выкарыстаннем энергіі. Энергетычныя крыніцы. Энергетычныя рэсурсы. // Прызначаны для атрымання якой‑н. энергіі. Энергетычнае паліва. Энергетычны вугаль.

2. Які мае адносіны да энергіі (у 1 знач.). Энергетычная база сельскай гаспадаркі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распа́лка, ‑і, ДМ ‑лцы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. распальваць — распаліць (у 1 знач.).

2. Тое, чым распальваюць дровы, торф, вугаль і пад. [Слабодчыкаў] перакінуў з рукі ў руку сякеру і рашуча ступіў да сухой елкі. — Памагу вам. Добрая распалка будзе. Порах. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

руда́, ‑ы, ДМ рудзе; мн. руды; ж.

Прыродная мінеральная сыравіна, якая змяшчае ў сабе металы або іх злучэнні. Жалезная руда. Руды каляровых металаў. Уранавая руда. Азбеставая руда. □ І робяць гарнякі руду, шахцёры высякаюць вугаль. Таўлай. [Лахманы] мокрыя да пахаў, у бурых плямах балотнай руды. Місько.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шуфлява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; незак., што.

Зграбаць, сыпаць, перасыпаць і пад. што‑н. шуфлем. [Кісяленка:] — Часам чалавек дзесяць-пятнаццаць бяруць з кожнага барака на электрастанцыю вугаль шуфляваць. С. Александровіч. Выходжу на паляну — і раптам натыкаюся на той жа самы грузавік. Дзяўчаты ззаду ў яго пясок шуфлююць. Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)