супраці́ўнік, ‑а, м.
Разм. Праціўнік, вораг. Ідэйны супраціўнік. □ Сцеражыся, супрацоўнік! Адбівае дні гадзіннік! Купала. Ды не маглі яны [ігракі] адно ўлічыць, Што супраціўнікі не жартавалі. Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закаране́лы
1. закорене́лый;
~лая хваро́ба — закорене́лая боле́знь;
2. (неисправимый) закорене́лый, матёрый;
з. во́раг — закорене́лый (матёрый) враг
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падгляда́ч, ‑гледача, м.
Абл. Той, хто ўпотай наглядае, выглядае каго‑, што‑н. [Аляксей:] — А чалавек на скале мне не спадабаўся. Падглядач. Такі больш небяспечны, чым адкрыты вораг. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раз’яры́цца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.
Прыйсці ў ярасць. Раз’ярыўся поп, наступае грозна на Міколку. Лынькоў. Залезлі ў полі супастаты, Растуць акопы, раўчакі, І раз’ярыўся вораг люты! Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Супара́т ’упарты’ (Нас., Бяльк., Мат. Маг., Юрч.), ’упарты, непаслухмяны’, ’супраціўнік, вораг, бунтаўнік’ (Гарэц.), ’супернік’ (Беларусіка, 19, 224), супара́тка ’ўпартая жанчына’, супара́тываць ’упарціцца; барухацца, супраціўляцца’ (Нас., Юрч.). Дэрыват ад супар (гл.) з суф. ‑ат, аб якім гл. Сцяцко, Афікс. наз., 120.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
грабе́ж, ‑бяжу, м.
Заход чужой маёмасці, звычайна з прымяненнем сілы; аграбленне. Вораг здалёку мог выпусціць стрэлы, Выскачыць зблізку з мячом ці дубінай, — Гвалт і грабеж панавалі няспынна. Бітэль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
непрыміры́мы в разн. знач. непримири́мый;
~мыя супярэ́чнасці — непримири́мые противоре́чия;
~мая няна́вісць — непримири́мая не́нависть;
н. во́раг — непримири́мый враг
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мацёры прям., перен. матёрый, матеро́й;
м. воўк — матёрый волк;
м. плыве́ц — матёрый плове́ц;
м. во́раг — матёрый враг
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
закля́ты в разн. знач. закля́тый;
з. за́мак — закля́тый за́мок;
з. во́раг — закля́тый враг;
з. карцёжнік — закля́тый картёжник
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прына́длівы, ‑ая, ‑ае.
Які прыладжвае; прываблівы; прынадны. Як свежы калач, увесь горад прапах тым пахам духмяным мядовым. Лез вораг на гэты прынадлівы пах. Не знаў, што калач наш сталёвы. Зарыцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)