ве́ра, -ы, ж.
1. Упэўненасць у кім-, чым-н.
В. ў свае сілы.
В. ў людзей.
2. Перакананне ў існаванні звышнатуральных сіл.
В. ў Бога.
3. Тое, што і рэлігія.
Хрысціянская в.
Чалавек другой веры.
◊
Браць (узяць) на веру (разм.) — верыць, давяраць (паверыць, даверыць) без доказаў.
Верай і праўдай (служыць) — аддана, чэсна.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
паску́дна,
1. Прысл. да паскудны (у 1 знач.).
2. безас. у знач. вык. Агідна, брыдка. Веры ад гэтага не палягчэла. На душы было паскудна. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Недаве́рак ’той, хто не верыць’ (Бяльк., ТСБМ): Niedawierki każuć, szto czerwiaka zubatocza niema na świeci (Пятк. 2), ’дысідэнт, не адной веры’ (Нас.), недавя́рак ’недаверлівы чалавек’ (Сцяц.), ’злыдзень, прахвост’ (дзярж., Нар. сл.), укр. недові́рок ’рэнегат; малаверны’, польск. niedowiarek ’няверны, ерэтык, адшчапенец; няверуючы, атэіст; малаверны чалавек’. Здаецца, што тут аб’ядналіся розныя па паходжанню словы; адны з іх утвораны ад не давяраць або з больш ранняга спалучэння не да веры (польск. nie do wiary) ’цяжка паверыць’, якія маглі з’явіцца самастойна ў кожнай з моў, іншыя запазычаны з польскай мовы, куды, як мяркуецца, трапілі з чэш. nedověrek ’ерэтык, адступнік’ (параўн. Урбаньчык, ZPSS, 1988, 457).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пя́льцы, ‑аў; адз.
Прыстасаванне для вышывання ў выглядзе рамы, на якую нацягваецца і замацоўваецца тканіна. [Дзіміна] пайшла, непрыкметна захапіўшы з тумбачкі кошык з вязаннем і пяльцы Веры Антонаўны. Карпаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэспе́кт, ‑у, М ‑кце, м.
Уст. Пашана, павага. Верабей, як-ніяк, меў, як кажуць, рэспект да Веры Ігнатаўны, і яна не помніць, каб у чым-небудзь ёй адмаўляў. Пестрак.
[Фр. respect.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упа́дачны, ‑ая, ‑ае.
Які бывае пры ўпадку ў якой‑н. галіне грамадскага жыцця. Упадачны стан капіталістычнай прамысловасці. // Які характарызуецца адсутнасцю актыўнасці ў чым‑н., веры ў што‑н. Упадачны настрой.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бязве́р’е, ‑я, н.
Адсутнасць веры, упэўненасці ў чым‑н.; нявер’е. Трывожна было і на душы Клямта. Але ён не паддаваўся бязвер’ю: ён наогул не быў схільны марочыць сябе рознымі сумненнямі. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пага́нскі, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. Тое, што і паганы (у 1 знач.). — А паганскі гэты Бераг хлопец; такі хуліган, такі абармот. Гартны.
2. Уст. Нехрысціянскі, якой‑н. іншай веры. Паганскія багі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пухлава́ты, ‑ая, ‑ае.
Трохі, злёгку пухлы. Пухлаватыя рукі. □ Акінуўшы позіркам крыху дзіцячы выраз твару паэта з добрымі, даверлівымі вачыма і пухлаватымі вуснамі, цяжка было даць веры, што перад табой умелы канспіратар. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чацвертава́ць, ‑вяртую, ‑вяртуеш, ‑вартуе; зак. і незак., каго.
Разм. Тое, што і чвартаваць. «Не можа быць, каб гэта быў ён? — не даваў усё яшчэ сабе веры Андрэй. — Яго ж, хадзіла чутка, чацвертавалі».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)