лядзя́к, ледзяка, м.

1. Невялікі кавалак лёду; ільдзінка. Калёсы тарахцелі па нераста[л]ых ледзяках. Гартны. Пагодзіцца. Са стрэх ледзякі дзінькаюць. Барадулін.

2. перан. Разм. Пра чалавека, які вельмі змёрз ці мае халодны тэмперамент.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэтэкты́ў, ‑тыва, м.

1. Шпік, агент вышукной паліцыі (у капіталістычных краінах).

2. Літаратурны твор або кінафільм, прысвечаны раскрыццю таямніц, звычайна звязаных са злачынствам. Заняты кожны сваім пасажыры. Хто дэтэктывам, хто — булкай з сырам. Барадулін.

[Англ. detective.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рашчы́на, ‑ы, ж.

Абл. Рошчына. Дзверы для навасёлаў расчынены, Хоць бы высахла фарба хутчэй, Каб на кухні запахла рашчынаю, Вокны глянулі ў сотні вачэй. Барадулін. Слаўся, радасць хлебнага дня, спорся ў дзежцы рашчынай! Таўлай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўцаге́лак, ‑лка, м.

Разм. Палавіна цагліны. Калі разбіралі царкву, Бацька, ад пылу шэры, Навазіў паўцагелкаў, А потым з іх склалі печку. Барадулін. Паўцагелкамі закладалі пасля вайны ўжо дзірку ў коміне, прывёзшы іх з ўчастка. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каве́нька, ‑і, ДМ ‑ньцы; Р мн. ‑нек; ж.

Абл. Памянш. да кавяня; невялікая кавяня. Шлях доўгі — Вандроўнік выразае Кавенькі з сукаватага ядлоўц[у]. Барадулін. [Васіль Сямёнавіч] пачаў мераць сцежку спорнымі крокамі, моцна грукаючы аб зямлю кавенькай. Дзенісевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

схмурне́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Хмурны, пануры. Заселі ўпяцёх. — Сам папросішся ў нас ты... Ды Фенька сеў воддаль, схмурнелы, віхрасты. Арочка.

2. Пахмурны; змрочны (пра неба, надвор’е і пад.). Мільгнула — і няма — Схмурнелых хмар чародка. Барадулін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

юне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.

Станавіцца больш юным; маладзець. Сталелі ў твары пакалення рысы, А я юнеў душою адтаго. Гаўрусёў. / у перан. ужыв. У вачах тваіх Юнее летні дзень. Са смугі Сукенку лёгкую Надзень. Барадулін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

імглі́цца, ‑ліцца; незак.

1. Разм. Тое, што і імгліць. Імгліцца дожджык, Зямля разбухла. Панчанка. І дзень і ноч імгліцца дождж. Машара. З раніцы хмурыцца, хмарыцца, падвечар — імгліцца. Барадулін.

2. Засцілацца, ахутвацца імглой. Далеч снежная імгліцца. Звонак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адпе́рціся, адапруся, адапрэшся, адапрэцца; адапромся, адапрацеся; пр. адпёрся, ‑перлася; заг. адапрыся; зак.

1. Адчыніцца (пра што‑н. запёртае). Вароты адперліся. □ Казлянятачкі, Белянятачкі, Адамкніцеся, Адапрыцеся... Барадулін.

2. Разм. Не прызнацца ў чым‑н., адмовіцца ад чаго‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дапрасі́цца, ‑прашуся, ‑просішся, ‑просіцца; зак. (часцей з адмоўем).

Разм. Дамагчыся чаго‑н. настойлівымі просьбамі. Як адвячоркам над соннымі водамі Кнігаўка ўсё не дапросіцца піць, — Тры гады я не чуў. Барадулін. У яго зімой снегу не дапросішся. Прымаўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)