унтэрто́н, ‑у, м.
Спец. Тон, які ўваходзіць у састаў складанага гуку, больш нізкі, чым асноўны, а таксама дадатковы нізкі тон.
[Ад ням. Unterton.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Паса́дны ’галоўны, асноўны’ (Яруш.), пасадны авёс ’авёс для кармлення каня ў дарозе’ (веткі, Мат. Гом.). З польск. posada ’аснова, фундамент’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падгало́сак, -ска, мн. -скі, -скаў, м.
1. Голас, які суправаджае асноўны голас у спевах (спец.).
2. перан. Той, хто ўгодліва паўтарае чые-н. словы, думкі (пагард.).
Ажылі паклёпнікі і іх падгалоскі.
|| прым. падгало́сачны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).
Падгалосачнае спяванне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
першара́дны, ‑ая, ‑ае.
Галоўны, асноўны, найважнейшы. Партрэт займае ў кампазіцыі балады першараднае месца. У. Калеснік. Савецкі Саюз надае першараднае значэнне пытанню забеспячэння міру. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
генера́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Галоўны, асноўны, вядучы. Генеральная лінія партыі. Генеральны сакратар.
2. Усеагульны, грунтоўны. Генеральная ўборка.
•••
Генеральная рэпетыцыя гл. рэпетыцыя.
Генеральны штаб гл. штаб.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
другара́дны, ‑ая, ‑ае.
Не асноўны, не самы важны, малаістотны. Другараднае пытанне. Другарадная роля. // Не першы, не лепшы па сваіх якасцях; пасрэдны. Другарадны пісьменнік. Другарадны спявак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ланжэро́н, ‑а, м.
Спец. Асноўны сілавы элемент (у раме аўтамабіля, уздоўж крыла або корпуса самалёта, у некаторых лодках і інш.) для замацавання частак, надання трываласці.
[Фр. longeron.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шкіле́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да шкілета (у 1 знач.), належыць яму. Шкілетныя мышцы. Шкілетныя косці.
2. Спец. Галоўны, асноўны, апорны. Шкілетныя галіны дрэва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзе́янне, -я, мн. -і, -яў, н.
1. Дзейнасць.
План дзеяння.
Баявыя дзеянні.
2. звычайна мн. Учынкі, паводзіны.
Супрацьзаконныя дзеянні.
Самавольныя дзеянні.
3. Работа, функцыянаванне.
Машына ў дзеянні.
4. Падзеі, пра якія ідзе гаворка.
Д. адбываецца ў 15 стагоддзі.
5. Асноўны від матэматычнага вылічэння.
Чатыры дзеянні арыфметыкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Суць ’сэнс’ (Бяльк.), су́тны ’існы, істотны’ (Некр. і Байк.), су́тнасць ’самае істотнае, асноўны сэнс’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Бяльк.), ст.-бел. суть ’яны ёсць’: што в нем суть (1432 г., Карскі, 2- 3, 473), дзеепрысл. ’будучы’: што ныне живи суть (1264 г.; Карскі 2-3, 472), дапаможны дзеяслоў быць у 3 ас. мн. л. цяп. часу: пошли суть были на воину (Скарына). Параўн. укр. суть ’сутнасць, асноўны сэнс’, су́тий ’сапраўдны’, рус. суть ’сутнасць, асноўны змест’, стараж.-рус. сутьство ’існасць, сутнасць, прырода’, што ўзніклі кніжным шляхам з формы 3 ас. мн. л. цяп. часу дзеяслова быти ’быць’, параўн. польск. są, чэш. jsou, ст.-чэш. jsù, славац. sú, в.-н.-луж. su, серб.-харв. су, јѐсу, славен. so, балг. са, макед. се, дыял. сет, ст.-слав. сѫть, роднасныя лац. sunt ’тс’ (Фасмер, 3, 812; ЕСУМ, 5, 485; Німчук, Давньорус., 15; Басай-Сяткоўскі, Słownik, 348).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)