до́ктар, -а, мн. дактары́ і (з ліч. 2, 3, 4) до́ктары, дактаро́ў, м.

1. Тое, што і ўрач, лекар.

2. чаго. Вышэйшая вучоная ступень, а таксама асоба, якой прысуджана гэта ступень.

Д. фізіка-матэматычных навук.

|| прым. до́ктарскі, -ая, -ае.

Доктарская дысертацыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дэкара́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Жывапісная або архітэктурная выява месца і абставін сцэнічнага дзеяння.

Д. першага акта.

2. перан. Пра што-н. паказное, штучнае.

Перамена дэкарацый — аб змяненні абставін, становішча спраў, агульнага выгляду чаго-н.

|| прым. дэкарацы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., чаго, з інф. або са злуч. «каб».

1. Хацець што-н. здзейсніць, зрабіць, займець.

Жадаю бачыць сына.

2. каму-чаму і з інф. Выказваць якія-н. пажаданні, зычыць.

Жадаю вам здароўя.

|| зак. пажада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жах¹, -у, мн. -і, -аў, м.

1. Моцны страх да знямення.

Многіх ахапіў ж.

2. звычайна чаго. Трагічная з’ява, здарэнне, бязвыхаднасць.

Жахі вайны.

3. у знач. прысл. Вельмі, незвычайна.

Ж. як далёка.

4. у знач. вык. Жахліва, страшна.

Проста ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зава́л, -у і -а, мн. -ы, -аў, м.

1. -у. Нагрувашчванне, мноства чаго-н., што перашкаджае праходу, праезду.

Снежны з.

Расчысціць з. на дарозе.

2. -а. Прыстасаванне ў выглядзе жэрдкі для запірання варот, дзвярэй.

|| прым. зава́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заваява́ць, -ваю́ю, -ваю́еш, -ваю́е; -ваю́й; -ваява́ны; зак.

1. каго-што. Захапіць вайной.

З. краіну.

2. перан., што. Дамагчыся, дасягнуць чаго-н. сваёй дзейнасцю.

З. аўтарытэт.

З. сабе становішча.

|| незак. заваёўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. заваёва, -ы, ж. і заваява́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прарэ́зацца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -э́жацца; зак.

1. З’явіцца на паверхні чаго-н., пачаць расці (пра зубы, рогі).

У цяляці прарэзаліся рогі.

2. Рэзка абазначыцца дзе-н.

На лбе прарэзаліся глыбокія маршчыны.

|| незак. прараза́цца, -а́ецца і прарэ́звацца, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пратэ́ст, -у, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

1. Рашучае пярэчанне супраць чаго-н.

Дэманстрацыя пратэсту.

Выказаць п.

2. Заява аб нязгодзе з якім-н. рашэннем (спец.).

П. пракурора.

3. Афіцыйнае пацвярджэнне факта нявыплаты ў тэрмін па вэксалі (спец.).

П. вэксаля.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыбі́цца, -б’ю́ся, -б’е́шся, -б’е́цца; -б’ёмся, -б’яце́ся, -б’ю́цца; -біся; зак. (разм.).

1. Доўга ідучы, блукаючы, дабрацца куды-н.

П. да незнаёмага хутара.

2. да каго-чаго. Далучыцца, пайсці следам за кім-н.

Чужая авечка прыбілася да чарады.

|| незак. прыбіва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прывы́чны, -ая, -ае.

1. Які стаў прывычкай.

П. ўклад жыцця.

2. Вядомы, добра знаёмы, такі, да якога прывык.

Прывычныя з дзяцінства мясціны.

Прывычныя сцены.

3. Які прывык, прывучыўся да чаго-н. (разм.).

Рукі, прывычныя да ўсякай працы.

|| наз. прывы́чнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)