Бычовны́к ’бераг (канавы, сажалкі і інш.)’ (Клім.). Відавочна, палеская форма (з фанетычным развіццём > ы пасля губных) слова бічаўні́к ’бераг, берагавая паласа’ (Яшкін), гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вы́цубіць ’не спяшаючыся, неадрыўна выпіць чаго-небудзь многа’ (Янк. III). Відавочна, сапсаваная форма выцудзіць ад цудзіць, цуджу ’цадзіць, піць многа’ (гл.), рус. цедить ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кудэ́ркаць ’забаўляць’ (Сцяшк. Сл.). Магчыма, да кудзер (гл.). Зыходная форма, тады *кудзеркаць ’цягаць за валасы’ — дзеяслоў з суфіксацыяй на ‑ка‑ (SP, 1, 49–50).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Не́спун ’свавольнік, гарэза’ (ТС). Літаратурная форма был& б *нёспын (дыялектны пераход ы > у тыпу пул ’пыл’ і п&д.), ад спыніцца датрымацца, супакоіцца’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Палі́та, полі́та ’гліняны паліваны гаршчок для масла’ (Сл. Брэс.; З нар. сл., палес.). Субстантываваная форма залежнага дзеепрыметніка на ‑т‑ ад паліць ’паглузараваць’ < ліць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Паўсю́дых ’усюды’ (Нас.). Да па‑ (гл.) і ўсюдых. У апошнім канчатак ‑ых — гэта форма Р. скл. мн. ліку слова ўсюды (гл. Карскі, 1, 67).⇉^

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Сару́к ’шарпак’ (Мат. Гом.). Не вельмі ясна. Мабыць, дыялектная форма ад серан, шэрань, дзе ‑ан, ‑ань успрымалася як суфікс і было заменена суф. ‑ук.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

абво́раны

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. абво́раны абво́раная абво́ранае абво́раныя
Р. абво́ранага абво́ранай
абво́ранае
абво́ранага абво́раных
Д. абво́ранаму абво́ранай абво́ранаму абво́раным
В. абво́раны
абво́ранага
абво́раную абво́ранае абво́раныя
Т. абво́раным абво́ранай
абво́ранаю
абво́раным абво́ранымі
М. абво́раным абво́ранай абво́раным абво́раных

Кароткая форма: абво́рана.

Крыніцы: krapivabr2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

абе́ганы

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. абе́ганы абе́ганая абе́ганае абе́ганыя
Р. абе́ганага абе́ганай
абе́ганае
абе́ганага абе́ганых
Д. абе́ганаму абе́ганай абе́ганаму абе́ганым
В. абе́ганы
абе́ганага
абе́ганую абе́ганае абе́ганыя
абе́ганых
Т. абе́ганым абе́ганай
абе́ганаю
абе́ганым абе́ганымі
М. абе́ганым абе́ганай абе́ганым абе́ганых

Кароткая форма: абе́гана.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

адпяча́таны

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. адпяча́таны адпяча́таная адпяча́танае адпяча́таныя
Р. адпяча́танага адпяча́танай адпяча́танага адпяча́таных
Д. адпяча́танаму адпяча́танай адпяча́танаму адпяча́таным
В. адпяча́таны адпяча́таную адпяча́танае адпяча́таныя
адпяча́таных
Т. адпяча́таным адпяча́танай
адпяча́танаю
адпяча́таным адпяча́танымі
М. адпяча́таным адпяча́танай адпяча́таным адпяча́таных

Кароткая форма: адпяча́тана.

Крыніцы: krapivabr2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)