піла́, -ы́, мн. пілы і (з ліч. 2, 3, 4) пілы́, піл, ж.
1. Стальная зубчастая пласціна (або дыск) для разразання дрэва, металу і пад.
Ручная п. (інструмент у выглядзе такой пласціны з ручкай). Механічная п. (машына для пілавання). Цыркулярная п.
2. перан. Пра чалавека, які пілуе (у 2 знач.) каго-н. (разм., неадабр.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
млын, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Прадпрыемства, будынак з устаноўленымі ў ім прыстасаваннямі для размолу зерня.
Вадзяны м.
Паравы м.
2. Машына для здрабнення розных матэрыялаў, якая выкарыстоўваецца ў горнай, хімічнай і іншых галінах прамысловасці.
◊
Ліць ваду на млын каго, чый (неадабр.) — ускосным чынам дапамагаць сваімі выказваннямі, справамі процілегламу боку.
|| прым. млынавы́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рухаві́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.
1. Машына, якая пераўтварае які-н. від энергіі ў механічную работу.
Р. унутранага згарання.
Рэактыўны р.
2. перан., чаго. Пра сілу, якая пабуджае да чаго-н., садзейнічае росту, развіццю ў якой-н. галіне (высок.).
Навука — магутны р. прагрэсу.
|| памянш. рухавічо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вальцо́ўка, ‑і, ДМ ‑цоўцы; Р мн. ‑цовак; ж.
Разм.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. вальцаваць.
2. Машына, абсталяваная вальцамі.
3. Вальцовы млын.
4. Пшанічная мука першага гатунку.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аджартава́цца, ‑туюся, ‑туешся, ‑туецца; зак.
Адказаць на сур’ёзнае пытанне, патрабаванне жартам. Але тут я аджартаваўся, і калі машына пакаціла далей — забыў пра гэта і ўспомніў толькі цяпер. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зацяжны́, ‑ая, ‑ое.
1. Які доўга цягнецца; працяглы. Зацяжны дождж. Зацяжная восень. Зацяжная вайна.
2. Які служыць для зацяжкі (у 4 знач.). Зацяжная машына.
•••
Зацяжны скачок гл. скачок.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лакаматы́ў, ‑тыва, м.
Машына (паравоз, цеплавоз, электравоз і пад.) для перамяшчэння па рэйках вагонаў, цыстэрнаў, платформаў і пад. Па пуцях рушыў вялікі .. лакаматыў, цяжка пыхкаючы адпрацаванай парай. Васілёнак.
[Фр. locomotive ад лац. loco moveo— рухаю з месца.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лябёдка 1, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
Самка лебедзя.
лябёдка 2, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
Машына для падымання і перамяшчэння грузу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мітусяні́на, ‑ы, ж.
Разм. Тое, што і мітусня (у 1, 2 знач.). І не спынілася машына, А ўжо пайшла мітусяніна: Хватаюць клумкі пасажыры, Пад рукі б’юць зайцыпраныры. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падбо́ршчык, ‑а, м.
1. Рабочы, які займаецца падборкай чаго‑н. Падборшчык футраў.
2. Прыстасаванне ў камбайне для падбору каласоў, а таксама машына для збору бавоўны, збожжа і інш.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)