напераця́гваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
Перацягваючы, перамясціць у іншае месца вялікую колькасць чаго‑н. Наперацягваць мяхоў. Наперацягваць жэрдак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
боекампле́кт, ‑а, М ‑кце, м.
Пэўная колькасць боепрыпасаў (снарадаў, патронаў і пад.), устаноўленая на адзінку артылерыйскага або стралковага ўзбраення.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
...значны, ‑ая, ‑ае.
Другая састаўная частка складаных слоў, якая паказвае на колькасць лічбаў у ліку, напрыклад: адназначны, двухзначны, васьмізначны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зба́ўка, ‑і, ДМ збаўцы; ж.
Разм.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. збаўляць — збавіць.
2. Збаўленая колькасць чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
водазмяшчэ́нне, ‑я, н.
Колькасць вады, якая выцясняецца суднам і якая роўна вазе судна. Судна водазмяшчэннем у пяць тысяч тон.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рознаскладо́вы, ‑ая, ‑ае.
Які мае розную колькасць складоў. Рознаскладовая страфа. // Які падае на розныя склады (пра націск). Рознаскладовы націск.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тымпані́я, ‑і, ж.
Захворванне сельскагаспадарчай жывёлы, пры якім збіраецца празмерная колькасць газаў у рубцы жвачных або ў кішэчніку коней.
[Грэч. tympanon — барабан, бубен.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
энергаўзбро́енасць, ‑і, ж.
Спец. Колькасць энергіі на якую‑н. вытворчую адзінку (завод, фабрыку, цэх і пад.). Энергаўзброенасць сельскай гаспадаркі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Зара́д ’пэўная колькасць выбуховага рэчыва ці электрычнасці’. Рус., укр., балг. (< рус.) заря́д ’тс’. Ст.-рус. зарядъ ’умова’, ’колькасць дробу для выстралу’ (XVII ст.). Утворана як бязафіксны назоўнік ад зарядити ’закласці боепрыпас’ (XVII ст.), прэфіксальнага дзеяслова, ад ст.-рус. рядити ’рабіць, рыхтаваць, кіраваць’ < рядъ, гл. рад. Шанскі, 2, З, 61. Словы гэтай мадэлі ў іншых слав. мовах маюць іншыя значэнні, напр. польск. zarząd ’кіраўніцтва’, славен. záred ’парыў; маладняк’, што зыходзяць з таго ж прасл. rędъ.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
накача́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., чаго.
1. Качаючы, зрабіць, прыгатаваць нейкую колькасць.
Н. галушак.
2. Выгладзіць пры дапамозе качалак у нейкай колькасці (пра бялізну і інш.).
|| незак. нака́чваць, -аю, -аеш, -ае; наз. нака́чванне, -я, н. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)