Вы́наш ’пук сухога лёну, вынесены з сушкі за адзін раз’ (Влад.). Ад выносіць (гл. насіць) з суф. ‑jь. Адносна суфіксацыі гл. Слаўскі, SP, 1, 80 і наст. Параўн. вынашай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Матаровы 1 ’даўжынёй у 1 метр’ (віл., Жыв. сл.). Да мэтра 1 ’адзін кубічны метр дроў’.
Матаровы 2 ’хуткі, рухавы’ (ваўк., Сцяшк. Сл.). З польск. motorowy < motor, матор (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ра́завы, ‑ая, ‑ае.
Сапраўдны на адзін раз. Разавы білет. □ Пайшоў [Назарчук] на міжгароднюю. Там сказалі, што на «Беларусь» можна пазваніць толькі ў гадзіну ночы. «У гадзіну, дык у гадзіну», — падумаў сабе чалавек і ўзяў разавы талон. Сабаленка. // Які робіцца толькі за адзін прыём або толькі раз. Разавы збор. Разавая дапамога.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рыса́к, ‑а, м.
Пародзісты рысісты конь. Алесь успомніў, як у маленстве любіў сесці на добрага рысака ды прамчаць наўскач па сяле, усім людзям на дзіва. Ваданосаў. У тых нейкія цяжкавозы, а ў нашых вараныя рысакі, адзін у адзін, ногі, што вытачаныя, і ўся конская постаць аж спружыніць. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аднапавярхо́вы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адзін паверх. Драўляны аднапавярховы дом.. стаяў уздоўж левага краю двара, вокнамі да сонца. Нядзведскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ала́х, ‑а, м.
Назва бога ў мусульман.
•••
Адзін алах ведае — нікому не вядома.
Алах яго ведае — невядома, не ведаю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абмакрэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.
Змокнуць; зрабіцца мокрым. Я адзін на расе Абмакрэў, акалеў, Адубеў, перамёрз, ой! З нар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
герма́ній, ‑ю, м.
Хімічны элемент, цвёрдае рэчыва шэра-белага колеру з металічным бляскам, адзін з найбольш каштоўных паўправадніковых матэрыялаў.
[Лац. germanium.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
іншабыццё, ‑я, н.
Катэгорыя ідэалістычнай дыялектыкі Гегеля, якой абазначаецца адзін з момантаў пераходу чаго‑н. у якасна новы стан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
монаметалі́зм, ‑у, м.
Спец. Грашовая сістэма, пры якой у аснову грашовага абарачэння пакладзены адзін валютны метал (золата або серабро).
[Ад грэч. mónos — адзін і лац. metallum — метал.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)