аднабо́кі, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адзін бок большы або розныя па якіх‑н. прыкметах бакі.
2. перан. Накіраваны ў адзін бок, аднабаковы паводле свайго дзеяння, выяўлення. [Насця:] — Сорамна табе, Таня, зайздросціць чужому каханню, ды яшчэ такому аднабокаму. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
запра́ўка, ‑і, ДМ ‑праўцы, ж.
1. Дзеянне паводле дзеясл. запраўляць (у 1 знач.) — заправіць, запраўляцца — заправіцца.
2. Разм. Тое, чым запраўляюць страву; заправа, прыправа. Страва без запраўкі. □ Замест мучной запраўкі можна забяліць суп смятанай. «Работніца і сялянка».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́брыкі, ‑аў; адз. выбрык, ‑у, м.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. выбрыкваць — выбрыкнуць.
2. Разм. Нечаканыя ўчынкі, якія супярэчаць агульным правілам паводзін. [Сямён:] — Несумненна, гэта хлапецкі выбрык, гэта азначае: што хачу, тое і скажу, ніхто мне не ўказчык. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рыпе́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. рыпець, а таксама гукі гэтага дзеяння. Пачуўшы галасы і рыпенне варот, на двор выбег Лёнька. Гамолка. Пад рыпенне гордых мачтаў Расслухаў я ў марскім гуле Калыскі скрып і голас матчын. Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
самавызначэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле дзеясл. самавызначацца — самавызначыцца (у 1 знач.).
2. Права нацыі на стварэнне сваёй нацыянальнай дзяржаўнасці. Права нацый на самавызначэнне. □ Кастрычніцкая сацыялістычная рэвалюцыя абвясціла роўнасць і суверэннасць народаў Расіі, іх права на самавызначэнне. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сапе́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. сапці, а таксама гукі гэтага дзеяння. Нехта з цяжкім сапеннем паспешліва набліжаўся да нас. Няхай. Некалькі разоў пасярэдзіне ракі пачынаўся шум, плюханне, нібы сапенне; потым пачынаў варушыцца нейкі велізарны звер. Маўр.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тармажэ́нне, ‑я, м.
1. Дзеянне паводле дзеясл. тармазіць (у 1, 2 знач.).
2. Спец. Аслабленне або спыненне ўзбуджэння ў тканцы арганізма, калі прадаўжае дзейнічаць раздражняльнік; актыўная затрымка дзейнасці нервовых цэнтраў або рабочых органаў. Тармажэнне і ўзбуджэнне. Цэнтры тармажэння.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узаемаабумо́ўленасць, ‑і, ж.
Узаемная абумоўленасць з’яў, узаемны ўплыў адных з’яў на другія. Узаемаабумоўленасць з’яў у прыродзе і грамадстве. □ Падаючы ва ўзаемасувязі і ва ўзаемаабумоўленасці з’явы і падзеі, літаратар, паводле А. М. Горкага, павінен узнімацца да шырокіх абагульненняў. Кудраўцаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
упрыгажэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. упрыгожыць.
2. Прадмет для аздаблення каго‑, чаго‑н. // Мастацкае аздабленне чаго‑н. (скульптура, барэльеф, роспіс, вышыўка і пад.). [Рама] з грукатам упала, кавалкі ляпных упрыгажэнняў, дробна застукаўшы, пакаціліся па падлозе. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цурча́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. цурчаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Прыйшла вясна, прынесла сонца, цяпло, цурчанне ручайкоў! «Работніца і сялянка». [Ручай] быў такі гаманкі, што яго звонкае цурчанне, відаць, не змаўкала ні днём, ні ноччу. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)