пітво́, ‑а, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. піць.
2. Тое, што п’юць, напітак. Перад .. [людзьмі] стаялі розныя стравы і пітво. Маўр. Потым усе замітусіліся. Вынеслі на двор пад распукнутую яблыню стол, разаслалі на ім белы ў складках абрус і, увіхаючыся адна перад адной, пачалі расстаўляць пітво і закуску. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пра́дзіва, ‑а, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. прасці. [Аўгіньцы] трэба знайсці нейкую прычыну, каб кінуць сваё бясконцае, да краю абрыдлае прадзіва і выбегчы на вуліцу. Зарэцкі.
2. Вынік гэтага дзеяння; тое, што спрадзена. Многа трэба прадзіва, каб столькі сукна саткаць. «Беларусь».
3. Кудзеля, лён і пад., прыгатаваныя для прадзення.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прары́ў, ‑рыву, м.
1. Дзеянне паводле дзеясл. прарываць 1 — прарваць (у 2, 3 знач.) і прарывацца 1 — прарвацца (у 2 знач.).
2. Прарванае месца, участак. Прарыў у плаціне.
3. Спец. Скразное пашкоджанне сценкі ўнутранага органа. Прарыў барабаннай перапонкі.
4. перан. Невыкананне ў тэрмін задання, плана; адставанне. Прарыў у рабоце.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абго́н, ‑у, м.
1. Дзеянне паводле дзеясл. абганяць — абагнаць (у 1 знач.).
2. Першая кругавая баразна на ворыве. [Гіляр:] — Прывязу трактар сёння і зраблю абгон.., а заўтра — за дзень, за другі — увесь будзе ляжаць бродаўскі папар дагары скібаю. Баранавых.
•••
У абгон (бегчы, ехаць і пад.) — навыперадкі, абганяючы адзін аднаго.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
завыва́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. завываць — завыць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Завыванне ветру. □ Над шашою з завываннем праляцеў самалёт, пачуліся выбухі, енкі і стогны, плач дзяцей. Гурскі. Завіруха бушавала ўсю ноч і ўвесь дзень. Здавалася, не будзе канца яе лютай сіле, яе злоснаму завыванню. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зазямле́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. зазямляць — зазямліць і стан паводле знач. дзеясл. зазямляцца — зазямліцца.
2. Прыстасаванне для электрычнага злучэння з зямлёй электрычных машын, радыёпрыёмнікаў і інш., каб палепшыць іх работу, засцерагчы людзей ад электрычнага току. Зазямленне зрабіў [Шура] проста, уваткнуўшы між масніц падлогі кавалак меднага дроту. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гон, ‑у, м.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. гнаць і гнацца.
2. Праследаванне звера на паляванні. Напрамак гону. □ Гэта былі кудлатыя мясцовыя аўчар[кі], лютыя, але няздатныя для гону. Самуйлёнак.
3. Спец. Паводзіны звера ў час шлюбнага перыяду. Перыяд гону лася.
•••
Бабровыя гоны (уст.) — месца, дзе вадзіліся і лавіліся бабры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дыкто́ўка, ‑і, ДМ ‑тоўцы; Р мн. ‑товак; ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. дыктаваць. Пісаць пад дыктоўку.
2. Тое, што і дыктант. Тыдні два .. [вучні] старанна паўтаралі пройдзенае за зіму, пісалі дыктоўкі, практыкаваліся ў граматычным разборы, рашалі задачы. Колас.
•••
Пад дыктоўку чыю — пад уплывам, па загаду каго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адбо́р, ‑у, м.
Дзеянне паводле дзеясл. адбіраць — адабраць 1 (у 5 знач.).
•••
Натуральны адбор — працэс развіцця жывой прыроды, у якім захоўваюцца арганізмы найбольш прыстасаваныя да ўмоў жыцця.
Штучны адбор — адзін з асноўных метадаў селекцыі, які ляжыць у аснове стварэння і паляпшэння чалавекам парод свойскай жывёлы і сартоў культурных раслін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́клад, ‑у, М ‑дзе, м.
1. Дзеянне паводле дзеясл. выкладаць (у 3 знач.), выкласці (у 4 знач.).
2. Пераказ чаго‑н. сваімі словамі. Інфармацыя, падпісаная Т. Апаценкам, была па сутнасці разгорнутым выкладам зместу «Кароткага нарыса гісторыі беларускага мастацтва» — лекцыі Шчакаціхіна, прынятай слухачамі са шчырым захапленнем і ўдзячнасцю. Ліс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)