камаса́цыя, ‑і, ж.
Гіст. Аб’яднаяне некалькіх дробных зямельных надзелаў сялян у адно цэлае з мэтай ліквідацыі цераспалосіцы. На гэтай роўнядзі сям-там тырчалі, як дулі на талерцы, хутары, каторыя яшчэ з часоў сталыпіншчыны, а каторыя — вынік камасацыі. Сабаленка. Пачалася камасацыя, перадзел зямлі. Дуброўскі.
[Ням. Kommassation.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неаб’екты́ўнасць, ‑і, ж.
1. Уласцівасць неаб’ектыўнага. Неаб’ектыўнасць заўваг.
2. Неаб’ектыўныя адносіны да каго‑, чаго‑н. Такіх апавяданняў, у якіх наглядаецца празмерная трагічнасць, што вядзе да неаб’ектыўнасці і скажэння рэальнага жыцця, у Змітрака Бядулі адно-два. Каваленка. [Удалаў:] — Ты мяне абзінавачваеш у неаб’ектыўнасці. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паві́цца, паўецца; зак.
1. Пачаць віцца. Два дымкі павіліся да столі. Броўка.
2. Уючыся, закрыць сабою. Па сценах хмель павіўся, Заслаў лістотай дом. Гілевіч. // Закруціцца адно за другое. Збажына сёлета такая вырасла, так павілася ды пакруцілася, што камбайны не спраўляліся адны. Місько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папа́р, ‑у, м.
Поле, пакінутае на адно лета незасеяным з мэтай паляпшэння глебы пад пасеў азімых. Узараць папар. Пераворваць папар. □ Пасвіў я на папары. Гэта вялікі клін зямлі, пакінуты дзірваном да самай восені. Грамовіч. І зелянелі вербалозы, А за гарой папар чарнеў. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патра́та, ‑ы, ДМ ‑раце, ж.
Разм. Трата, выдатак. Яму б тыя грошы, ён даў бы ім рады. Віскі ёй [маці] не трэба, цыгарэты не трэба, адно што на царкву сваю часам патраціцца, дык невялікія то патраты. Сапраўды, якія патрэбы ў старых? Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыглу́шаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад прыглушыць.
2. у знач. прым. Трохі аслаблены, не моцны. З царкоўнай вежы слаба даносіўся прыглушаны голас званоў. Колас. Ціха шасцелі газеты і кнігі, і адно толькі чуўся прыглушаны, як з-пад падушак, пошапак. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сало́міна, ‑ы, ж.
1. Адно сцябло саломы. Павольна і цягавіта, саломіна к саломіне,.. [Максім Астапавіч] зноў складаў сабе аселішча. Чорны.
2. Пустое ў сярэдзіне сцябло злакавых раслін з патаўшчэннямі ў месцах прымацавання лісцяў. Саломіна ў злакавых раслін пустая, а сцябло кукурузы запоўнена мяккай сарцавінай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сенажа́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Разм. Памянш. да сенажаць. Я бачыў, як вецер на полі гуляў, Зямлю ўзрываў і бярозкай хіляў, Заносіў пяском сенажаткі, лагчынкі, Ламаў на бярозцы жывыя галінкі. Купала. Затоплена сенажатка — Верх травы адно відаць. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ску́чыцца, ‑чыцца; зак.
1. Разм. Сабрацца ў кучу, у адно месца; стоўпіцца. Усе палітвязні, што былі яшчэ на калідоры, скучыліся ля Максімавай камеры. Машара.
2. Размясціцца на невялікай плошчы ў вялікай колькасці блізка адзін ад другога. Скучыліся каля гасцінца кусты алешніку. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узбуры́ць, ‑буру, ‑бурыш, ‑бурыць; зак., каго-што.
1. Вывесці са стану спакою, устрывожыць, узбударажыць; узбунтаваць. Крыкі вартавых узбурылі ўсю вёску. □ Гэтыя клопаты аб сабе канчаткова ўзбурылі Лёдзю. Карпаў.
2. Прывесці ў стан абурэння, разгневаць, раззлаваць. Аднак старасту гэтая незалежнасць [паліцэйскага] адно ўзбурыла. Чыгрынаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)