базілі́ка, -і, ДМ -лі́цы, мн. -і, -лі́к, ж.

Тып антычных і сярэдневяковых прамавугольных будынкаў (звычайна храмаў), якія ўнутры падзяляюцца ўздоўж двума радамі калон.

|| прым. базілі́кавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абшарпа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак. (разм.).

1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Знасіцца, падрацца (пра адзенне).

Абшарпалася адзенне.

2. Абнасіцца, абадрацца (пра чалавека).

Абшарпаўся за лета.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сі́вераць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ае; незак. (разм.).

Рабіцца шурпатым, грубець ад ветру, холаду (звычайна пра скуру на твары, руках і пад.).

|| зак. абсі́вераць, -ае; -аны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хам, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Чалавек ніжэйшага саслоўя, звычайна селянін (гіст.).

2. Грубы, нахабны чалавек (разм., лаянк.).

|| ж. ха́мка, -і, ДМ -мцы, мн. -і, -мак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ро́зведы разм. ’разведка’ (ТСБМ), звычайна разве́дкі ’тс’ (Ласт.). Да разведаць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

за́леж, ‑у, м.

1. Цалінная або ворная зямля, якая даўно не апрацоўвалася; аблога. Узараць залеж.

2. звычайна мн. (за́лежы, ‑аў). Месца залягання карысных выкапняў. Залежы каменнага вугалю. Залежы торфу. Залежы медзі.

3. звычайна мн. (за́лежы, ‑аў). Няходкі, заляжалы тавар. Залежы тавараў на складах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вакуо́лі, ‑яў; адз. вакуоля, ‑і, ж.

Невялікія, звычайна шарападобныя поласці ў клетках жывёльных і раслінных арганізмаў.

[Ад лац. vacuus — пусты.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

іхтыёз, ‑у, м.

Скурная, звычайна спадчынная хвароба, пры якой скура пакрыта цвёрдымі шурпатымі лускавінкамі; рыбіна луска.

[Ад грэч. ichthys — рыба.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зашму́ляцца, ‑яецца; зак.

1. Выцерціся, занасіцца ад частага ўжытку (звычайна пра адзенне).

2. Сцерціся (пра скуру).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

астэаміэлі́т, ‑у, М ‑ліце, м.

Спец. Запаленне касцявога мозгу, якое звычайна пашыраецца на ўсе слаі косці.

[Ад грэч. osteon — косць і myelos — мозг.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)