бу́рса, ‑ы, ж.

Інтэрнат для навучэнцаў духоўных навучальных устаноў у 18 ст. і першай палове 19 ст., а таксама гэтыя навучальныя ўстановы (духоўнае вучылішча, семінарыя).

[Польск. bursa.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

выпускны́, ‑ая, ‑ое.

1. Прызначаны для выйсця, выхаду. Выпускны клапан. Выпускная труба.

2. Які мае адносіны да выпуску з навучальных устаноў. Выпускны клас, экзамен. Выпускны вечар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папячы́цель, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Асоба, якая афіцыйна назначаецца для папячыцельства (у 1 знач.).

П. непаўналетняга.

2. У дарэвалюцыйны час: званне кіраўніка некаторых устаноў.

П. вучэбнай акругі.

|| ж. папячы́цельніца, -ы, мн. -ы, -ніц (да 1 знач.).

|| прым. папячы́цельскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

упра́ва², -ы, мн. -ы, -а́ў, ж.

1. Магчымасць зладзіць, управіцца з кім-, чым-н.

Знайсці ўправу на каго-н. Няма ўправы на гэтага абібока.

2. Назва некаторых мясцовых устаноў у дарэвалюцыйны час.

Земская ў.

Валасная ў.

|| прым. упра́ўскі, -ая, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фіска́л, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. У Расіі 18 ст.: чыноўнік, які назіраў за законнасцю ў галіне фінансавых і судовых дзеянняў урада, устаноў і асоб.

2. перан. Даносчык, паклёпнік.

|| ж. фіска́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бюро́, нескл., н.

1. Назва кіруючай часткі некаторых органаў, устаноў, арганізацыі, а таксама пасяджэнне яе складу. Бюро райкома партыі. Бюро ЦК КПБ.

2. Назва некаторых устаноў, кантор і пад. Даведачнае бюро. Бюро надвор’я. Канструктарскае бюро.

3. Пісьмовы стол з шуфлядамі для захоўвання папер. Нічыпар запаліў лямпу, не спяшаючыся падышоў да арэхавага бюро з патаемнымі скрынямі. Асіпенка.

•••

Бюро добрых паслуг — установа для задавальнення шырокіх патрэб насельніцтва.

[Фр. bureau.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэктара́т, ‑а, М ‑раце, м.

Адміністрацыйна-навучальнае кіраўніцтва універсітэта і некаторых іншых навучальных устаноў, якое ўзначальваецца рэктарам. Пасяджэнне рэктарата. // Памяшканне, дзе знаходзіцца гэтае кіраўніцтва. Зайсці ў рэктарат.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маларазбо́рлівы, ‑ая, ‑ае.

Які цяжка разабраць, прачытаць. Пералік устаноў, у якіх .. [Гузакоўскі] займаў у розныя часы свайго жыцця розныя пасады, ледзь змяшчаўся на трох аркушах, спісаных дробнымі маларазборлівымі каракулямі. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каардынава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак. і незак., што (кніжн.).

Узгадніць (узгадняць), устанавіць (устанаўліваць) мэтазгодныя суадносіны паміж якімі-н. дзеяннямі, з’явамі.

К. дзейнасць устаноў.

|| зак. таксама скаардынава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны.

|| наз. каардынава́нне, -я, н. і каардына́цыя, -і, ж.

|| прым. каардынацы́йны, -ая, -ае.

К. цэнтр.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

універсітэ́т, -а, Мэ́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Вышэйшая навучальная і навуковая ўстанова з рознымі прыродазнаўча-матэматычнымі і гуманітарнымі аддзяленнямі (факультэтамі).

Беларускі дзяржаўны ў.

2. Назва навучальных устаноў па павышэнні навукова-палітычных ведаў, адукацыі ў якой-н. галіне.

Вячэрні ў.

У. культуры.

|| прым. універсітэ́цкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)