тавары́скі, -ая, -ае.
1. Які мае адносіны да таварыша (у 1 знач.).
Таварыская падтрымка.
2. Шчыры, сяброўскі.
Таварыская размова.
3. Кампанейскі, згаворлівы.
4. Які не мае афіцыйнага характару (пра спартыўныя спаборніцтвы).
Таварыская сустрэча па футболе.
○
Таварыскі суд — грамадскі суд у СССР для разгляду спраў, звязаных з парушэннем дысцыпліны, грамадскага парадку і пад.
|| наз. тавары́скасць, -і, ж. (да 1—3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
няя́ўка, -і, ДМ -я́ўцы, мн. -і, -я́вак, ж.
Адсутнасць каго-н. там, дзе абавязкова патрэбна быць, куды неабходна з’явіцца.
Н. на заняткі.
Н. ў суд.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́патрабаваць, -бую, -буеш, -буе; -буй; -баваны; зак.
1. што. Патрабаваннем дабіцца, атрымаць.
В. даведку.
2. каго. Прымусіць з’явіцца куды-н. па выкліку.
В. сведак у суд.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
яві́цца, яўлю́ся, я́вішся, я́віцца; зак. (разм.).
Прыйсці куды-н., з’явіцца дзе-н.
Я. ў суд.
|| незак. яўля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
|| наз. я́ўка, -і, ДМ я́ўцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нарсу́д, ‑а, М ‑дзе, м.
Народны суд.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ла́ва¹, -ы, мн. -ы, лаў, ж.
Прадмет сялянскай мэблі для сядзення ў выглядзе шырокай дошкі на ножках.
◊
Сесці (трапіць) на лаву падсудных — пайсці пад суд.
|| прым. ла́ўны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пра́ведны, -ая, -ае.
1. У вернікаў: набожны, бязгрэшны, які не парушае рэлігійнай маралі.
Праведнае жыццё.
2. Справядлівы, заснаваны на праўдзе (у 2 знач.; уст.).
П. суд.
|| наз. пра́веднасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
уго́днічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Весці сябе ўгодліва; паддобрывацца да каго‑н., удыгаць перад кім‑н. Справу Пуліхава разглядаў іншы суд. Суд, які ўгоднічаў, патураў, прыслужваўся. Мехаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прысудзі́ць, -уджу́, -у́дзіш, -у́дзіць; -у́джаны; зак.
1. каго (што) і да чаго або што і каму. Пра суд: прыгаварыць да чаго-н.
П. штраф каму-н. або п. каго-н. да штрафу.
2. каго-што і каму. Пра суд: вынесці рашэнне аб перадачы каго-, чаго-н. каму-н. (разм.).
П. хату бацьку.
3. што і каму. Пастанавіць аб выдачы, прысваенні каму-н. чаго-н.
П. прэмію.
П. вучоную ступень.
|| незак. прысу́джваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. прысуджэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
асэ́сарскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да асэсара, належыць асэсару. Асэсарскі суд.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)