Льсцёх, льсцёха ’ліслівец’ (Нас.). Да ле́сціць (гл.). Суфікс ‑ёх (< прасл. ‑ʼoxъ) характэрны для зах.-слав. моў (Слаўскі, SP, 1, 73).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мятлю́га ’завея’ (карэліц., Сцяшк. Сл.). Да мяцёль (гл.) (Мурашка, Бел. лекс., 117). Аб суфіксе ‑uga гл. Слаўскі, SP, 1, 68.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Плы́сак * плытнік’ (З нар. сл.). З польск. flisak, fliśnik, flis ’плытагон’, якія з ням. Flösse ’сплаў леса’ (Слаўскі, 1, 232).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Се́тань ‘сетка для лоўлі птушак’ (Сцяшк.). Да сетка (гл.) з іншым суфіксам (‑ань); адносна суфіксацыі гл. Слаўскі, SP, 1, 132.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Бот ’від абутку’. Рус. бо́ты (з XV ст.) ’боты, від абутку’, укр. бот. Запазычанне з ст.-польск. bot (польск. but). Брукнер, KZ, 48, 175 і наст.; Брукнер, 50; Слаўскі, 1, 51; Рудніцкі, 183 (польск. слова < франц. botte, Слаўскі, там жа, або лац. botta, Брукнер, 50). Гл. таксама Кюнэ, Poln., 45; Вахрас, Наим. об., 73; Сцяц., Нар., 147–148; Булыка, Запазыч., 47.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Брыка́ць, брыка́цца. Рус. брыка́ть, -ся (дыял. брыка́ть кідаць’), укр. брика́ти, -ся, польск. brykać. Слав. (дыял.) *brykati ’тс’ (таксама, можа, ’кідаць’). Слаўскі (1, 45) лічыць, што гэта, магчыма, ітэратыў да *brъkati ’брыкаць, кідаць і да т. п.’ (параўн. славен. bȓkati, серб.-харв. бр́кати). Іншыя версіі не вельмі пэўныя. Бернекер, 93; Брукнер, 43; Праабражэнскі, 1, 48; Фасмер, 1, 222; Слаўскі, 1, 45.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Гарба́р ’гарбар’ (БРС, Сцяшк. МГ), ’шавец’ (Бяльк.). У ст.-бел. помніках гэта слова засведчана з XVII ст. у формах кгарбаръ, гарбаръ (Булыка, Запазыч., 147). Укр. гарба́р. Бел. і ўкр. словы запазычаны з польск. garbarz (Булыка, там жа; Слаўскі, 1, 256), якое ўзята з с.-в.-ням. gerwer (Слаўскі, там жа), утворанага ад дзеяслова gerwen, ganpen, gerben ’вырабляць кожу’. Сюды ж і гарба́рня (БРС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Герэ́зыя ’ерась, брахня’ (Нас.). Ст.-бел. герезия, герезыя, гереза ’тс’ (з XVI ст., Булыка, Запазыч.). З польск. herezja ’тс’ (< лац. haeresis сі рэч. αἵρεσις). Падрабязна Слаўскі, 1, 416–417. Параўн. рус. е́ресь, бел. е́рась, ст.-слав. ѥресь < грэч. (Фасмер, 2, 24). Паланізмам з’яўляецца і бел. (Нас.) герэты́к (ст.-бел. геретикъ, геретыкъ, гл. Булыка, Запазыч.) < польск. heretyk < лац. haereticus (гл. Слаўскі, 1, 416).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Адзіна́ццаць < прасл. *jedinъ na desete. Гл. Райхенкрон, Зб. Кашмідэру, 152; Слаўскі, 1, 545; Трубачоў, Дополн., 3, 122; Супрун, Числит., 46–47.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вяшчу́ха (БРС, КТС). Укр. віщуха (Грынч.). Да вяшчаць (гл.). Утварэнне па тыпу шаптаць: шаптуха; гл. аб гэтым Слаўскі, SP, 74–75.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)