абы-калі́, прысл.

Усё роўна калі; ва ўсякі час, хоць калі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

не́хта, не́кага, не́каму, не́кага, не́кім, аб не́кім, займ. неазнач.

1. Невядома хто, нейкі чалавек.

Н. стукаў у дзверы.

2. Якісьці мала каму вядомы чалавек (у спалучэнні з прозвішчам, імем).

Н.

Іваноў.

3. Які-н. чалавек, усё роўна хто; хто-н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стро́йны, -ая, -ае.

1. Прыгожа і прапарцыянальна складзены, з прыгожай фігурай.

С. юнак.

С. стан.

2. Правільна і роўна размешчаны.

Стройныя рады прысад.

3. 3 правільнымі суадносінамі паміж часткамі; паслядоўны.

Стройнае гучанне аргана.

С. хор галасоў.

|| наз. стро́йнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ат, выкл.

1. Пры перадачы непрыемнасці, адчаю. —

Ат, усё роўна!

2. Пры перадачы бестурботнасці, нядбаласці. —

Ат, што пра тое казаць.

Ат, што там доўга гаварыць...

3. Пры выказванні нязгоды, рашучага адмаўлення. —

Ат, не крывіце душой.

4. Пры выказванні прыкрасці, незадаволенасці. —

Ат, знайшлі каго слухаць!

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бязве́траніца, ‑ы, ж.

Ціхае, бязветранае надвор’е. Хвоі і ў ціхую бязветраніцу роўна і спакойна шумяць. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радыя́н, ‑а, м.

Вугал, які адпавядае дузе, даўжыня якой роўна яе радыусу; выкарыстоўваецца як адзінка вымярэння вуглоў.

[Ад лац. radius — прамень.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спарне́ць, ‑ее; незак.

Разм. Рабіцца, станавіцца больш спорным (у 1 знач.). Дождж спарнее, асталёўваецца, цэдзіць роўна. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ра́зна, ра́зьня, ра́зне ’па-рознаму’ (брасл., трак., Сл. ПЗБ). З рус. ра́зно, магчыма, пад уплывам польск. różnie ’тс’.

Ра́зна (ра́зно) ’раўнамерна, аднолькава роўна’, ра́зне, ра́зня ’заўсёды’ (Сл. Брэс.). Вытворныя ад раз (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

проціле́жны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Тое, што і процілеглы. У процілежным баку дарога ішла роўна на далёкай адлегласці. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ро́ўны, -ая, -ае.

1. Гладкі, прамы, які не мае ўзвышэнняў, патаўшчэнняў, выгібаў.

Роўная мясцовасць.

Дарога ідзе роўна (прысл.). Роўнае вудзільна.

2. Аднолькавы, надта падобны, такі ж (па велічыні, значэнні, якасці).

Роўныя сілы.

На роўных пачатках.

Быць роўным каму-н. Гаварыць як з роўным (наз.). Як роўныя (на роўных правах, падставах, у роўных адносінах).

3. Раўнамерны, спакойны.

Р. пульс.

Роўна (прысл.) дыхаць.

Р. голас.

4. Пастаянна аднолькавы і спакойны, ураўнаважаны.

Роўнае жыццё.

Р. характар.

5. Цалкам аднолькавы па велічыні.

Роўныя долі.

6. Які знаходзіцца на адной лініі з кім-, чым-н. (па вышыні, глыбіні і пад.).

Кукуруза вырасла роўная з чалавекам.

○

Роўны лік — лік круглымі лічбамі, без дробаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)