скаваро́дны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да скаварады. А для дзяцей найбольша свята Абы наесціся багата. І звон аб прыпек скавародны, Так блізкі сэрцу, так ім родны. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
блі́зкі, -ая, -ае; бліжэ́йшы; найбліжэ́йшы.
1. Які знаходзіцца, адбываецца на невялікай адлегласці.
Б. лес.
Жыць блізка (прысл.).
2. Які аддзяляецца невялікім прамежкам часу.
Блізкае будучае.
3. Які мае кроўныя сувязі; родны.
Б. сваяк.
Страціць блізкіх (наз.).
4. Звязаны пачуццямі сімпатыі, дружбы, любові.
Блізкія адносіны.
5. Падобны.
Блізкія па змесце творы.
6. Добра вядомы, дарагі.
Здаецца блізкім той куток, дзе нарадзіўся і вырас.
|| наз. блі́зкасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неабся́жнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць неабсяжнага. І дзе б ні богу чалавек, ён заўсёды нясе ў сваёй душы родны кут, праз які шырэй бачыць, больш шчыра любіць усю неабсяжнасць сваёй Радзімы. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
харашэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; незак.
Станавіцца больш прыгожым, прывабным. І харашэе з году ў год Мой родны, вольны край. Русак. Калі [Анатоль] усміхаўся, паказваючы свае прыгожыя белыя зубы, надта харашэў з твару. Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
незада́члівы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Такі, якога праследуюць няўдачы; няўдачлівы, нешчаслівы. Незадачлівы камерсант. □ У запісцы значылася: «Усё абрыдла.. У маёй смерці нікога не вінавачу. Прымі ж, родны Дняпро, у сваё прадонне незадачлівага твайго сына». Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патра́ціць, ‑трачу, ‑траціш, ‑траціць; зак., што.
Зрасходаваць, затраціць. Купіць нічога не купілі — баяліся грошы патраціць. Якімовіч. Родны горад! Нашае багацце! Мы хвіліны дарма не патрацім, Мы сваёй не пашкадуем працы — Адбудуем светлыя палацы! Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
салю́тны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да салюту, звязаны з ім. Салютны залп. Салютнае вітанне. □ Начныя стукі ў родны дом Ляцяць ціхутка, як гарошынкі, Але і ў іх ужо заложаны Салютны, пераможны гром. Семашкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адгасці́ць, ‑гашчу, ‑госціш, ‑госціць; зак.
Разм. Тое, што і адгасцяваць. Ён [музыка] тут успомніў родны край І што не ў кожнай хаце адгасціў, І не на ўсіх хрысцінах набываў, І не на ўсіх вяселлях адыграў. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прытама́нныя (прытама́нные) ’радня’ (ТС). Укр. притама́нний ’сапраўдны, уласны; родны’, рус. притама́нний, притома́нный ’выразны, дакладны’, дыял. таксама ’сапраўдны; тутэйшы, карэнны’. Слова ўзыходзіць да тур. tamam ’поўнасцю, цалкам, правільна, дакладна’; гл. Корш, AfslPh, 9, 672; Фасмер, 3, 367. У беларускай мове можа быць з украінскай, улічваючы арэал распаўсюджання (гл. ЕСУМ, 4, 580).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
красава́цца, -су́юся, -су́ешся, -су́ецца; -су́йся; незак.
1. Прыцягваць увагу, вылучацца сваім хараством.
У цэнтры горада красуецца новы тэатр.
Нібы кветка, красуецца дачка.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Быць на відным месцы; вылучацца, віднецца.
На стале красавалася ваза з кветкамі.
3. Выстаўляць сябе напаказ, любуючыся сваёй знешнасцю.
Любіць дзяўчына к. перад люстрам.
4. Жыць шчасліва, паспяхова развівацца.
Красуйся, мой родны край!
|| зак. пакрасава́цца, -су́юся, -су́ешся, -су́ецца; -су́йся (да 3 знач.).
|| наз. красава́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)