запра́вить сов.
1. (вставить) уста́віць; (вложить) улажы́ць, укла́сці; (всунуть) усу́нуць, засу́нуць; (приделать) прыла́дзіць; (об одежде) увабра́ць;
2. (снарядить) нала́дзіць, прыла́дзіць; (приготовить) падрыхтава́ць; (горючим) запра́віць;
3. кул. запра́віць, закра́сіць; (сметаной, молоком) забялі́ць; (салом) засква́рыць; (жиром) затлу́сціць; (свиным, внутренним) затаўчы́; (мукой) падкалаці́ць; см. заправля́ть 1—3;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
уладкаваць, уладзіць, прыладзіць; прыстроіць, устроіць, умасціць, прымасціць, умясціць (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
прыла́джваць несов.
1. прила́живать, приде́лывать; пристра́ивать;
2. (располагать что-л. по отношению к чему-л.) приставля́ть; (делать соответствующим по размерам) подгоня́ть, пригоня́ть;
1-3 см. прыла́дзіць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дапусці́ць, -пушчу́, -пу́сціш, -пу́сціць; -пу́шчаны; зак.
1. каго (што) да каго-чаго. Дазволіць каму-н. удзельнічаць у чым-н. або мець доступ куды-н.
Д. да экзаменаў.
Д. да работы.
2. што. Зрабіць што-н. міжвольна.
Д. памылку.
3. Дазволіць што-н. зрабіць, чаму-н. адбыцца.
4. Палічыць за магчымае, верагоднае.
Не магу нават думкі такой д.
5. Прыладзіць, прыгнаць што-н. да чаго-н.
Д. дзверы да вушака.
Д. аконную раму.
|| незак. дапуска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. дапушчэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падагна́ць, падганю́, падго́ніш, падго́ніць; падагна́ў, -гна́ла; падгані́; падагна́ны; зак.
1. каго-што. Гонячы (гл. гнаць¹ у 1 знач.), наблізіць ці загнаць пад што-н.
П. курэй пад навес.
Крыгу падагнала (безас.) да берага.
2. каго-што. Паскорыць чый-н. бег, чыю-н. работу.
П. каня.
П. адстаючых.
3. што. Давесці да патрэбнага памеру, прыладзіць, каб падыходзіла адно да аднаго.
П. шыбу да форткі.
П. пінжак да фігуры.
|| незак. падганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. падго́н, -у, м. (да 1 і 3 знач.) і падго́нка, -і, ДМ -нцы, ж. (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прычаса́ць 1, ‑чашу, ‑чэшаш, ‑чэша; зак., каго-што.
Расчасаць, прыгладзіць грэбенем (валасы). [Ніна] спехам памылася празрыстай свежай вадою, выцерла твар і рукі ручніком і хуценька прычасала скалмачаныя валасы. Мележ. // Зрабіць якую‑н. прычоску. [Казя] то сноўдалася па пакоях, рэдка калі дазваляючы маці або служанцы памыць і прычасаць яе, то цішком знікала з дому. Брыль.
прычаса́ць 2, ‑чашу, ‑чэшаш, ‑чэша; зак., што.
Прыладзіць, падагнаць, абчэсваючы. Прычасаць бэлькі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
даве́сці¹, -вяду́, -вядзе́ш, -вядзе́; -вядзём, -ведзяце́, -вяду́ць; -вёў, -вяла́, -ло́; -вядзі́; -вёдзены; зак.
1. каго (што) да чаго. Ведучы, даставіць да якога-н. месца.
Д. старога да хаты.
2. што да чаго. Пракласці, правесці да якога-н. месца.
Д. шашу да райцэнтра.
3. што да чаго. Займаючыся якой-н. справай, работай, дасягнуць пэўнай мяжы.
Д. справу да канца.
4. каго-што да чаго. Прывесці ў які-н. стан.
Д. да слёз.
5. што да каго-чаго. Абавязаць да выканання (задання, разнарадкі і пад.).
Д. план да кожнага.
6. што. Падагнаць, прыладзіць адно к аднаму.
Д. аконную раму.
◊
Давесці да ведама (афіц.) — паведаміць, праінфармаваць, перадаць.
Давесці да торбы (разм.) — прывесці да беднасці, да жабрацтва.
|| незак. даво́дзіць, -во́джу, -во́дзіш, -во́дзіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прытачы́ць 1, ‑тачу, ‑точыш, ‑точыць; зак., што.
Выточваючы, абточваючы, прыгнаць, прыладзіць да чаго‑н. Прытачыць дэталь.
прытачы́ць 2, ‑тачу, ‑точыш, ‑точыць; зак., што.
1. У кравецкай і шавецкай справе — прышыць дадаткова, надтачыць.
2. Разм. Дадаць частку, кавалак, паласу і пад., каб пабольшыць, нарасціць што‑н. І хочацца сенажаці, і няма яе, дзе ўзяць, адкуль прытачыць паласу, другую. Барашка. Прырода патрабуе ад таго, хто ўзяўся яе папраўляць, каб ён рабіў гэта з толкам, каб, як кажуць, у адным месцы адрэзаў, а ў другім прытачыў... Сачанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыпра́віць, ‑праўлю, ‑правіш, ‑правіць; зак., што.
1. Пакласці ў што‑н. прыправу. Прыправіць суп. □ Прыправілі малінай Грузінскі смачны чай. Агняцвет. // перан. Разм. Дапоўніць чым‑н., дадаць што‑н. як суправаджэнне да чаго‑н. Любіў ён і паспяваць, і пасмяяцца, і прыправіць жартамі сваю бойкую гутарку. Колас.
2. Спец. Змяніць сілу ціску на асобныя ўчасткі друкарскай формы для атрымання правільнага адбітка.
3. Прыладзіць, прымацаваць. Маці дапамагала .. [Васілю] запрэгчы ў плуг кабылу,.. прыправіла пастронкі. Кулакоўскі. Залысіў дзядзька дрэва злёгку (Сякера востра, кара крохка), .. латак прыправіў, А пад латак гаршчок паставіў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прымайстрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.
Разм.
1. Прымацаваць да чаго‑н., злучыць з чым‑н. [Джвучка] прымайстраваў сам у кузні да перадка бочку і праклаў ад кароўніка ля плота дарогу да моста. Пташнікаў. Нешта, відаць, перашкодзіла Даміру прымайстраваць партрэт да сцяны! Асіпенка.
2. Размясціць, палажыць, паставіць дзе‑н. Я на выпадак бою ямчэй прымайстраваў за плячамі рацыю. Няхай. Звязаўшы ўсё гэта [адзежу], прымайстраваў за плечы і асцярожна ўвайшоў у ваду. Скрыпка.
3. Прыладзіць, прыстасаваць якім‑н. чынам. Мне здаецца, калі б прымайстраваць нашы калёсы на гэткія гладкія рэйкі, яны б каціліся. Баранавых. [Сабяга] ніяк не мог прымайстраваць, каб толькі да сябе.. [дзверы] адчыняць. Шахавец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)