дэгуманіза́цыя, ‑і, ж.

Пазбаўленне ці адсутнасць гуманістычнага пачатку, гуманістычнай сутнасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спандэ́й, -я, м. (спец.).

1. У антычным вершаскладанні: стапа з двух доўгіх складоў.

2. У сілаба-танічным вершаскладанні: стапа харэя або ямба са звышсхемным націскам; часцей сустракаецца на пачатку верша.

|| прым. спандэі́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шля́хта, -ы, ДМ -хце, ж. і шляхе́цтва, -а, н.

У 13 — пачатку 20 ст. ў Беларусі, Польшчы і Літве: дробнапамеснае дваранства.

|| прым. шляхе́цкі, -ая, -ае і шляхе́чы, -ая, -ае.

Шляхецкае саслоўе.

Шляхечыя засценкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

каб², часц.

1. Ужыв. пры выказванні пажадання, скаргі, праклёну (звычайна ў пачатку простых сказаў).

Каб пілося і елася і болей хацелася.

2. Ужыв. пры выказванні сумнення ў магчымасці чаго-н.

Каб толькі адна гэта бяда.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сустрэ́ць, -рэ́ну, -рэ́неш, -рэ́не; -рэ́нь; -рэ́ты; зак.

1. каго-што. Тое, што і спаткаць.

2. каго-што. Прыняць пэўным чынам, выказаць свае адносіны да каго-, чаго-н., прывітаць каго-н.

Ветліва с. гасцей.

С. дакладчыка воплескамі.

3. што. Адчуць, атрымаць; надарыцца каму-н.

С. падтрымку.

Шчасце сустрэла на самым пачатку жыцця.

4. Сутыкнуцца з кім-, чым-н. у жыцці, у працы.

С. добрага чалавека.

5. Дачакацца пачатку, надыходу, з’яўлення чаго-н.

Змагаліся, каб хутчэй с. радасную перамогу.

|| незак. сустрака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

класіцы́зм, -у, м.

Стыль і кірунак у літаратуры і мастацтве 17 — пачатку 19 ст., заснаваны на перайманні антычных узораў і звязаны з сістэмай строгіх правіл у перадачы рэчаіснасці.

Каноны класіцызму.

|| прым. класі́чны, -ая, -ае.

К. жывапіс.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гале́ра, ‑ы, ж.

Вялікае драўлянае мнагавёсельнае ваеннае судна (да пачатку 19 ст.).

[Іт. galera.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

унанімі́зм, ‑у, м.

Дробнабуржуазная дэкадэнцкая плынь у французскай літаратуры пачатку 20 стагоддзя.

[Фр. unanimisme — аднадушша ад лац. unus — адзін і amina — душа.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зра́нку, прысл.

1. У пачатку дня; раніцай. Яшчэ зранку, на досвітку, пайшоў наш дзядзька на рум біць калоды. Колас.

2. З пачатку дня, з раніцы. Запрасіла нас палянка: — Адпачніце на траве, На нагах вы сёння зранку. Галіноўская.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пача́так¹, -тку, м.

1. Першы момант ці першыя моманты якога-н. дзеяння, з’явы.

П. жніва.

У пачатку восені.

П. навучальнага года.

Пакласці або даць п. чаму-н. (пачаць).

2. Зыходны пункт, кропка.

У пачатку вёскі.

Весці свой пачатак ад чаго-н. (паходзіць ад чаго-н.). Браць п. (пачынацца).

3. Першакрыніца, аснова, асноўная прычына.

Арганізуючы п.

Стрымліваючы п.

4. мн. -ткі, -ткаў. Асноўныя палажэнні, прынцыпы.

Пачаткі дзяржаўнасці.

5. мн. Спосабы, метады ажыццяўлення чаго-н.

На калектыўных пачатках.

На грамадскіх пачатках (бязвыплатна — пра якую-н. работу, дзейнасць каго-н.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)