грузі́цца, гружуся, грузішся, грузіцца; незак.
1. Прымаць, забіраць груз; нагружацца. Параход грузіцца.
2. Садзіцца куды‑н., на што‑н. разам са сваім грузам. Войска пачало грузіцца ў эшалон.
3. Зал. да грузіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
па́ра², -ы, ж.
1. Рэчыва ў газападобным стане, якое ўтвараецца з вадкасці пры яе награванні, выпарэнні.
З чыгуна ішла п.
Параход стаіць пад парай (гатовы ў любы момант адправіцца).
2. Моцна нагрэтае вільготнае паветра.
П. касцей не ломіць (прыказка).
|| прым. паравы́, -а́я, -о́е.
П. кацёл (для атрымання пары). Паравая машына (якая прыводзіцца ў рух парай). Паравое ацяпленне (якое выкарыстоўвае цяпло пары). Паравыя катлеты (прыгатаваныя на пары).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пе́нны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і пеністы (у 1 знач.). Пеннае віно. Пенны вогнетушыцель. □ Параход, пакідаючы ззаду шырокую пенную паласу, ужо даплыў аж да павароту ракі. Краўчанка. Прыцямнела. Поплаў заліло пенным туманам. Капыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аграма́дзіна, ‑ы, ж.
Прадмет вельмі вялікіх памераў. Цагляная аграмадзіна ў чатыры паверхі высілася насупраць гарадскога парка. Бядуля. Скалануўшыся ўсёй сваёй аграмадзінай, параход з палёгкай выныраў, задзіраючы мокры нос аж пад самыя хмары. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
база́льтавы, ‑ая, ‑ае.
Які складаецца з базальту. У пеннай красе між базальтавых скал Плыве параход. Хведаровіч. // Які мае адносіны да базальту. Базальтавыя крапінкі заіскрыліся рознакаляровымі агеньчыкамі. Шыцік. // Зроблены з базальту. Базальтавы брук. Базальтавая лава.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прышвартава́цца, ‑туецца; зак.
Стаць на прычал, замацавацца швартовамі. Ледзь параход прышвартаваўся да прычала, як на каменнай пляцоўцы на беразе сталі збірацца людзі. Мележ. Акіянскі лайнер прышвартаваўся раніцаю ў порце да самага дэбаркадэра Шэрбургскага вакзала. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трамва́й, ‑я, м.
1. Гарадская наземная электрычная чыгунка.
2. Поезд гэтай чыгункі з аднаго або некалькіх вагонаў (з якіх адзін маторны).
•••
Рачны трамвай — невялікі пасажырскі параход або катэр, які курсіруе па рацэ ў межах горада.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прывалі́ць¹, -алю́, -а́ліш, -а́ліць; -а́лены; зак.
1. каго-што. Прыперці, прыхіліць да чаго-н. або прыціснуць зверху чым-н.
П. камень да сцяны.
2. Прыстаць да берага, да прыстані (спец.).
Параход прываліў да прыстані.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. З’явіцца, прыйсці (разм.).
Шчасце прываліла ў хату.
Прываліла многа народу. незак. прыва́льваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. прыва́льванне, -я, н. (да 1 знач.) і прыва́л, -у, м. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неспадзе́ўка, ‑і, ДМ ‑дзеўцы; Р мн. ‑дзевак; ж.
Разм. Нечаканы, непрадбачаны выпадак, здарэнне і пад. Параход так раўнуў, што Сашка ад неспадзеўкі аж прысеў. Даніленка. Для мяне.. [прапанова выступіць] была неспадзеўкай, і я неяк аж збянтэжыўся. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перагрузі́цца, ‑гружуся, ‑грузішся, ‑грузіцца; зак.
1. Перакласці свой груз з аднаго транспартнага сродку на другі. Перагрузіцца на другі параход. Перагрузіцца з падводы на машыну.
2. Нагрузіцца празмерна, звыш сваіх магчымасцей. // перан. Празмерна нагрузіцца якой‑н. работай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)