матывава́ць, ‑тывую, ‑тывуеш, ‑тывуе; зак. і незак., што.

Прывесці (прыводзіць) матывы, довады, якія тлумачаць, апраўдваюць якія‑н. дзеянні, ўчынкі. Настаўнік павінен, матываваць кожную ацэнку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

месі́я, ‑і, м.

Кніжн. У іудзейскай і хрысціянскай рэлігіі — пасланец бога, які павінен прыйсці на зямлю і выратаваць род чалавечы ад зла і пакут.

[Ад стараж.-яўр. mašī'ah — памазанік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

няўда́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Не такі, які павінен быць, якога чакалі, якога хацелі. Няўдачнае асабістае жыццё. // Які суправаджаецца, канчаецца няўдачай. Няўдачны ўдзел у паляванні.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

філо́лаг, ‑а, м.

Спецыяліст у галіне філалогіі. Даследчык летапісаў павінен быць і філолагам і гісторыкам. «Полымя». // Разм. Студэнт філалагічнага факультэта ў вышэйшай навучальнай установе.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вінен1павінен’ (БРС, КТС, Яруш., Шат.), ст.-бел. виненъ (з XVI ст.). Запазычана з польск. winien (Карскі, Труды, 204).

Вінен2 ’вінаваты’ (Янк. II). Укр. ви́нен, ви́ннен, польск. winien ’тс’, славац. vinen, ст.-слав. виньнъ. Да віна1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сабата́жнік, ‑а, м.

Той, хто займаецца сабатажам. Маргун павінен быў напісаць перадавы артыкул аб класавай барацьбе ў вёсцы, аб сабатажніках, якія шкодзілі калгаснаму будаўніцтву. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адзіне́ц, ‑нца, м.

Зусім адзін, адзінокі, які адбіўся ад статка (пра жывёл). Зубр-адзінец. // Адзінокі, бессямейны; бабыль. [Агей] адзін цяпер, адзінцом павінен будзе дажываць свой век. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сталява́р, ‑а, м.

Рабочы, спецыяліст па сталеварэнню. У кожнага ёсць свае справы, ў мяне, сталявара, — руда, З якое адменныя сплавы Звыш плана павінен я даць. Непачаловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чырванаве́рхі, ‑ая, ‑ае.

З чырвоным верхам. Ля станцыйнага будынка заварушыліся нешматлікія пасажыры, вось-вось павінен быў ударыць звон, да якога падыходзіў чалавек у чырванаверхай шапцы. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

за́сціцца, ‑ціцца; незак.

Разм. Затуманьвацца; станавіцца нябачным. // перан. Траціць выразнасць. Шэкспіраўскі жэмчуг не павінен рассыпацца дарэмна, але выкарыстоўваць яго трэба так, каб асноўная думка не засцілася. Лужанін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)