закорю́чка ж., разг.

1. кручо́к, -чка́ м.; (завиток) закру́тка, -кі ж.;

2. перен. закавы́ка, -кі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

со́мавы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да сома. Сомавы кручок. // Прыгатаваны з сома. Сомавая юшка.

2. у знач. наз. со́мавыя, ‑ых. Сямейства рыб атрада карпападобных.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цвічо́к, ‑чка, м.

Памянш. да цвік; невялікі цвік. Невядомы злачынец, відаць, адкалупаў кіт, падаставаў цвічкі, якія трымалі шкло, выняў шыбу і, прасунуўшы руку ўсярэдзіну, адшчапіў кручок. Курто.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гашэ́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Кручок у агнястрэльнай зброі для спуску ўзведзенага курка. Схаваўшы галаву за шчыт, кулямётчык націснуў па гашэтку, і «Максім» засакатаў. Дудо.

[Фр. gachette.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перабі́ць¹, -б’ю́, -б’е́ш, -б’е́; -б’ём, -б’яце́, -б’ю́ць; -бі́; -бі́ты; зак.

1. каго (што). Забіць усіх, многіх.

П. ваўкоў.

2. што. Разбіць многа чаго-н.

П. посуд.

3. што. Зламаць, пераламаць.

П. плячо.

4. што. Узбіць нанава.

П. падушку.

5. што. Прыбіць іначай або ў іншым месцы.

П. кручок у іншае месца.

|| незак. перабіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

насадзі́ць², -саджу́, -са́дзіш, -са́дзіць; зак.

1. каго-што. Моцна, шчыльна надзець на што-н.

Н. сякеру на тапарышча.

Н. чарвяка на кручок.

2. перан., што. Узбіўшыся на што-н. вострае, параніць (разм.).

Н. нагу на цвік.

|| незак. наса́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. наса́дка, -і, ДМ -дцы, ж. (да 1 знач.) і наса́джванне, -я, н. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падсячы́ і падсе́кчы, -сяку́, -сячэ́ш, -сячэ́; -сячо́м, -сечаце́, -сяку́ць; -се́к, -кла; -сячы́; -се́чаны; зак.

1. што. Надсячы знізу.

П. дрэва.

2. што і чаго. Насячы дадаткова, яшчэ трохі.

П. дроў.

3. што. Тузануць за вуду ў той момант, калі рыба бярэцца на кручок.

|| незак. падсяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. падсяка́нне, -я, н. і падсе́чка, -і, ДМ -чцы, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

жыве́ц, жыўца, м.

Маленькая жывая рыбка, якая насаджваецца на кручок пры лоўлі буйной драпежнай рыбы. — Сёння і шчупак павінен браць. Можна будзе на жыўца паспрабаваць. Лобан. // Вуда, якая нажыўляецца такой рыбкай. Паставіць жыўца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

куро́к, ‑рка, м.

Частка ўдарнага механізма ў ручной агнястрэльнай зброі. У звесці курок. Спусціць курок. □ Шчоўк курком! Стрэл бухнуў з громам. Калачынскі. // Разм. Спускавы кручок, націскаючы на які прыводзяць у дзеянне гэты механізм. Пакласці палец па курок.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

А́пка ’пятля для кручка’ (Жд.). З польск. haftka ’кручок з пяцелькаю’ праз этапы гафтка (гл.) > (г)аптка. Параўн. гафтачка, гаптачка, гапачка. Польскае слова сустракаецца і без пачатковага h ужо ў старапольскай мове. Супрун, Веснік БДУ, 1971, 3, 73.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)