смята́ннік, ‑а, м.
Разм.
1. Пасудзіна для смятаны.
2. Круглы піражок са смятаннай начынкай.
3. Пра чалавека, які любіць смятану.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стальма́шня, ‑і, ж.
Разм. Стальмашная майстэрня. Круглы двор — гэта і стальмашня, дзе робяцца драбіны для калёс, палазы для саней. Сіпакоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трыхі́на, ‑ы, ж.
Маленькі круглы чарвяк, лічынкі якога паразітуюць у мышцах свіней і іншых жывёлін і з мясной ежай перадаюцца чалавеку.
[Грэч. trichinos — валасяны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эстафе́тны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да эстафеты, з’яўляецца эстафетай. Як эстафетную палачку, круглы год перадавалі.. [Юзіка] аднавяскоўцы з хаты ў хату. Хадановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вечназялёны, ‑ая, ‑ае.
Пакрыты круглы год зялёным лісцем, ігліцай. За дубамі ўзвышаюцца, гамонячы сваімі калматымі вершалінамі з сінім небам, вечназялёныя елкі і сосны. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ды́ня, ‑і, ж.
1. Аднагадовая травяністая расліна сямейства гарбузовых з паўзучым сцяблом.
2. Круглы або авальны плод гэтай расліны з сакавітай, салодкай, пахучай мякаццю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
лядзя́ш, ледзяша, м.
Разм. Тое, што і лядзяк. Шына саней церла ледзяшы .. на дробны парашок. Баранавых. У вядры замярзае вада — там ляжыць круглы лядзяш. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пятачо́к, ‑чка, м.
Разм.
1. Памянш.-ласк. да пятак; тое, што і пятак.
2. Круглы канец лыча ў свінні і ў некаторых іншых жывёлін. Патыцкаўшыся ружовымі пятачкамі, падсілкаваўшыся, парасяты самі па дошцы лезлі ў «спальню» і ўладкоўваліся там спаць. Даніленка.
3. Невялікая круглая пляцоўка або наогул цесная абмежаваная прастора. Ля ствала — сухога месца пятачок. Жычка. Да самай юрты падступаў круглы пятачок здратаванай зямлі. Беразняк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скаваро́днік, ‑а, м.
Абл. Плоскі круглы хлеб, спечаны на скаварадзе; праснак. Аржаны скавароднік. □ У кутку на доўгай лаве сядзела старая жанчына і жавала кавалак падгарэлага скавародніка. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Во́бліца 1 ’плотка’ (З нар. сл.). Памяншальнае ад вобла (гл.) або ўтварэнне ад *obьl‑ пры дапамозе суфікса ‑іца.
Во́бліца 2 ’частка рукі ад далоні да локця’ (Шатал.). Відавочна, вытворнае ад *обьлъ ’круглы’, г. зн. знешняя круглявая частка рукі ад далоні да локця. Параўн. славен. oblica ’знешні круглы бок аполка’, серб.-харв. òblica ’нешта акругленае’, польск. oblica ’папярочная дошка ў плоце, да якой прыбіваюць жэрдкі’, рус. о́бливана ’круглы бок апошняй у бервяне дошкі, аполка; сам аполак’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)