аднапавярхо́вы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адзін паверх. Драўляны аднапавярховы дом.. стаяў уздоўж левага краю двара, вокнамі да сонца. Нядзведскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наддзяўбці́, -дзяўбу́, -дзяўбе́ш, -дзяўбе́; -дзяўбём, -дзеўбяце́, -дзяўбу́ць; наддзёўб, -дзяўбла́, -ло́; -дзяўбі́; -дзёўбаны; зак., што.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Вырваць дзюбай кавалачак чаго-н. зверху, з краю.
Н. спелую грушу.
2. Зрабіць долатам або якім-н. іншым інструментам паглыбленне на чым-н.
|| незак. наддзёўбваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прысці́гнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., каго-што.
Разм. Раптоўна апанаваць; спасцігнуць. Моцна прысцігнула гора. Здавалася, канца і краю няма яму. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паясо́к, -ска́ м., уменьш.
1. поясо́к;
2. поло́ска ж.; поясо́к (по краю чего-л. — ещё) каёмка ж.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ве́йкі, веек; адз. вейка, ‑а, н.
Валаскі на краю павек. Густыя вейкі прыкрылі карыя з непатушаным у глыбіні мяккім святлом вочы. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апу́шына, ‑ы, ж.
Дошка каля краю даху, страхі. І тануць асверы, пярэплаты, Рогі апушын За пылам дарожным, За шэрым пакатам гары. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Во́леко ’частка пустой прасторы борці, якая выдзёўбваецца коса ўверх’ (Маш.), во́лек ’частка пустой прасторы борці ад верхняга краю скразнога паза да верху’ (Анох.); ’верхняя частка калоды’ (Мат. Гом.). Гл. аталек.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прагамані́ць, ‑маню, ‑моніш, ‑моніць; зак.
Разм. Гаманіць некаторы час. Па ўсяму ўжо краю Вершы іх хадзілі. А яны за чаем Ноч прагаманілі. Прыходзька.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэ́йсмус, ‑а, м.
Спец. Інструмент для правядзейня ліній, паралельных краю якога‑н. вырабу ці дэталі. У сталярнай майстэрні студэнты вырабляюць цяпер рэйсмусы. «Звязда».
[Ням. Reißmaß.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Апо́лак, апо́л (Сцяшк.), абапалак (Інстр. II) ’крайняя дошка з бервяна’. Рус. дыял. ополок, обаполок ’тс’, укр. обаполок, обапіл ’тс’, рус., укр. ополок, обаполок маюць таксама значэнне ’частка скуры на жываце’ і ’ўскраіна’. Польск. opołek ’гарбыль’. Аполак утворана ад полъ ’бок, край’ з прэфіксальным о‑ (> а‑) і суфіксам ‑ъкъ (> ‑ак), як акраек; параўн. абочына. Агульнае значэнне ’тое, што з краю’ (параўн. чэш. opolí) канкрэтызуецца па-рознаму ў розных выпадках, у прыватнасці ’дошка з краю бервяна’. Не выключана, што польскае з беларускай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)