блаже́нный
1. (счастливый) шчаслі́вы;
2. (глуповатый) разг. прыду́ркаваты, блазнава́ты;
3. церк. блажэ́нны;
◊
блаже́нной па́мяти до́брай па́мяці;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
натлумі́ць, ‑тлумлю, ‑тлуміш, ‑тлуміць; зак., што.
Пазбавіць здольнасці ясна мысліць, лагічна разважаць; задурыць. А чалавек.. [старшыня], відаць па ўсяму, добрай натуры, але яму за дзень натлумілі галаву. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Дабра́нач ’добрай ночы’ (БРС, Нас., Касп.). Укр. добра́ніч. Паводле Кюнэ (Poln., 51), запазычанне з польск. dobranoc (аб запазычанні сведчыць, паводле Кюнэ, націск). Усх.-слав. словы па форме (‑ноч замест ‑ноц) былі адаптаваны да адпаведных сваіх лексем. Параўн. дабра́нец (гл.), дабра́нац (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нагаспада́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак.
Разм. Кіруючы гаспадаркай, дасягнуць чаго‑н. [Цімох:] — Лубін будзем сеяць, сырадэлю. [Даніла:] — Сей. Пагляджу, як ты нагаспадарыш. Пальчэўскі. Без каня не нагаспадарыш і на добрай зямлі. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раздзява́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Разм. Тое, што і раздзявальня. Зроблена ўсё так, як у добрай гарадской лазні — прасторная раздзявальня, агульная вялікая зала, душавыя кабіны. Палтаран.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
умудро́ны, ‑ая, ‑ае.
Які мае вялікія веды, набыў багаты жыццёвы вопыт. На душы ў Таццяны разлілася цеплыня, агарнула радасць, што яна спраўдзіла надзеі гэтай добрай, умудронай жыццёвым вопытам жанчыны. Марціновіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ *Лабаво́з, лыбавдз ’працавіты чалавек’ (Яўс.). Да лобі, з (гл.), ’пярэдняя частка чаго-небудзь’ і везці (гл.), ’быць спераду’, ’дзякуючы добрай, стараннай працы быць наперадзе’. Адсюль дзеясловы лыбавозіцца, лыбавозіць ’шчыра працаваць, завіхацца на працы’ (Яўс.). Параўн. яшчэ рус. лобовой ’у першай чарзе, у першым радзе сярод рэкрутаў’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ухмы́лка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.
Разм. Тое, што і усмешка. Добрай ухмылкай засвяціўся твар санітаркі. Грахоўскі. На тварах тых, хто сядзеў на першых лаўках, Шыковіч убачыў хітрыя ўхмылкі. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нажэ́рці, ‑жару, ‑жарэш, ‑жарэ; ‑жаром, ‑жараце; зак., што і чаго.
Груб.
1. і без дап. З’есці ў нейкай колькасці або на нейкую суму.
2. У выніку добрай яды атрымаць, нажыць што‑н. Нажэрці карак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саленава́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Трохі салёны. Саленаватая рыба.
2. перан. Разм. Дасціпны, але з грубаватым, не зусім прыстойным адценнем. Паўлюк Трус друкаваў у газеце прыгоды Ціта. Гэтая рэч з саленаватым гумарам карысталася добрай папулярнасцю. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)