пахва́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які выражае пахвалу, адабрэнне. Пахвальная грамата. □ Пахвальныя словы пачулі мы і пра заатэхніка Антона Каляду. Бялевіч.
2. Які заслугоўвае пахвалы, адабрэння. Пахвальны ўчынак. Пахвальнае імкненне. Пахвальная рыса.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пісьме́нства ’пісьменнасць, сістэма графічных знакаў для пісання’, ’сукупнасць пісьмовых помнікаў пэўнага перыяду’, укр. письменство ’грамата, граматнасць’, ’пісьменнасць’, ’вучонасць, веды’, славен. pisménstvo ’літаратура’ < пісьмёны < пісьмо (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
акрэдыты́ў, ‑тыва, м.
Спец.
1. Грашовы дакумент, у якім змяшчаецца распараджэнне адной крэдытнай установы другой аб выплаце каму‑н. пэўнай сумы.
2. Вярыцельная грамата, якая пацвярджае паўнамоцтвы дыпламатычнага прадстаўніка пры ўрадзе другой краіны.
[Фр. accréditif.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ганаро́вы, -ая, -ае.
1. Які карыстаецца пашанай; пачэсны.
Г. госць.
2. Які прысвойваецца за вялікія заслугі.
Ганаровая грамата.
3. Які выбіраецца ў знак павагі, пашаны.
Г. прэзідыум.
Г. акадэмік.
4. Які выражае гонар, праводзіцца ў знак павагі.
Ганаровая варта.
5. Які аказвае гонар каму-н.
Г. абавязак.
Ганаровая нічыя (якая не парушае годнасці).
|| наз. ганаро́васць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
берасця́ны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да бяросты; зроблены з бяросты. Берасцяны кошык. Берасцяная труба. Берасцяны дзёгаць. □ Я хацеў табе сёння Ліст пісаць на кары берасцянай, Як пісалі калісьці Каханым сваім Палачане. Лойка.
•••
Берасцяныя граматы гл. грамата.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узнагаро́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак., каго (што) чым.
1. Даць ва ўзнагароду што-н.
У. ордэнам.
У. артыстаў воплескамі (перан.).
2. перан. Надзяліць, абдарыць чым-н. (кніжн.).
Прырода ўзнагародзіла яго талентам.
|| незак. узнагаро́джваць, -аю, -аеш, -ае; наз. узнагаро́джванне, -я, н.
|| наз. узнагаро́джанне, -я, н. (да 1 знач.).
Прадставіць да ўзнагароджання.
|| прым. узнагаро́дны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Узнагародная грамата.
Атрымаць узнагародныя (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
жа́лованный
1. (подаренный) уст. дарава́ны; (о правах и т. п.) нада́ны;
2. / жа́лованная гра́мота дарава́льная гра́мата.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Патэ́нт ’пісьмовае пасведчанне або грамата на права’ (Нас., ТСБМ). З польск. patent ці з рус. патент, якія праз ням. Patent былі запазычаны з франц. lettre patente, а апошняе з с.-лац. litterae patentes ’адкрыты ліст’ (Фасмер, 3, 216; SWO, 1980, 556).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ярлы́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.
1. Грамата, пісьмовы ўказ ханаў Залатой Арды (уст.).
2. Лісток на чым-н. з указаннем назвы, колькасці, месца вырабу, нумара і пад.
Багажны я.
Бутэлечны я.
3. перан. Шаблонная, стандартная (звычайна адмоўная), надта кароткая характарыстыка, ацэнка каго-, чаго-н.
Гатовыя ярлыкі.
Прыклеіць я. каму-н.
|| памянш. ярлычо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м. (да 2 знач.).
|| прым. ярлы́чны, -ая, -ае (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ахо́ўны
1. охра́нный;
2. защи́тный;
~ныя лесанасаджэ́нні — защи́тные лесонасажде́ния;
~ная афарбо́ўка — защи́тная окра́ска;
○ ~ная гра́мата — охра́нная гра́мота; охра́нный лист
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)