утвары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; -во́раны; зак., што.

1. Стварыць сабой, выклікаць сабой узнікненне чаго-н.

Лініі ўтварылі прамы вугал.

Вада ўтварыла ў зямлі паглыбленне.

2. Арганізаваць, заснаваць.

У. ваенна-палітычны саюз.

3. Зрабіць што-н. нечаканае, непажаданае, напракудзіць (разм.).

Ай, што вы, дзеці, тут утварылі!

|| незак. утвара́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. утварэ́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уме́нне, ‑я, н.

Здольнасць рабіць што‑н., набытая ведамі, вопытам; спрыт. Уся справа ў людзях, у кадрах, ва ўменні арганізаваць масы на барацьбу за высокі ўраджай. Машэраў. Булая папракалі, але злёгку, а больш хвалілі. За смеласць, за ўменне разгледзець новае. Шыцік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нала́дзіць, -ла́джу, -ла́дзіш, -ла́дзіць; -ла́джаны; зак., што.

1. Адрамантаваць, направіць што-н. папсаванае, паламанае.

Н. трактар.

2. Зрабіць, стварыць.

Н. друкарню.

3. Арганізаваць што-н., ажыццявіць якое-н. мерапрыемства.

Н. сустрэчу з выпускнікамі.

4. Прывесці ў парадак, уладкаваць.

Н. гаспадарку.

|| незак. нала́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. нала́дка, -і, ДМ -дцы (да 1 знач.; спец.) і нала́джванне, -я, н.

|| прым. нала́дачны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ствары́ць, ствару́, ство́рыш, ство́рыць; ство́раны; зак.

1. каго-што. Зрабіць існуючым.

С. касмічныя караблі.

С. хімічную прамысловасць.

2. што. Сфарміраваць, арганізаваць.

С. фірму.

С. пры інстытуце падрыхтоўчыя курсы.

3. што. Забяспечыць што-н., зрабіць магчымым што-н.

С. умовы для нармальнай работы.

4. Напісаць, скласці; намаляваць моўнымі сродкамі.

С. добры падручнік.

С. жывы вобраз народа.

|| незак. ствара́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. стварэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

образова́ть​I сов. и несов.

1. (создать) утвары́ць, ствары́ць; (составить) скла́сці;

образова́ть прямо́й у́гол утвары́ць прамы́ ву́гал;

за год накопле́ния образу́ют кру́пную су́мму за год зберажэ́нні складу́ць зна́чную су́му;

2. (сформировать) сфармірава́ць; ствары́ць; (организовать) арганізава́ць; (основать) заснава́ць;

образова́ть партиза́нские отря́ды арганізава́ць партыза́нскія атра́ды;

образова́ть коми́ссию ствары́ць (скла́сці) камі́сію.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

арганізава́ны

1. прич., в разн. знач. организо́ванный; (вечер и т.п. — ещё) устро́енный; см. арганізава́ць;

2. прил. (планомерный, обладающий организацией) организо́ванный;

~нае выступле́нне мас — организо́ванное выступле́ние масс

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зада́ць, -да́м, -дасі́, -да́сць; -дадзі́м, -дасце́, -даду́ць; -да́ў, -дала́, -ло́, -лі́; -да́й; -да́дзены; зак.

1. што і каму. Даручыць зрабіць што-н.

З. работу.

З. урок.

З. пытанне.

2. што. Вызначыць, указаць.

З. курс караблю.

3. што. Зрабіць, арганізаваць (разм.).

З. баль.

4. што і чаго. Учыніць, нарабіць (чаго-н. непрыемнага; разм.).

З. страху.

З. клопату.

Я ім задам! (выраз пагрозы).

|| незак. задава́ць, -даю́, -дае́ш, -дае́; -даём, -даяце́, -даю́ць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

предприня́ть сов.

1. (начать) пача́ць, распача́ць; (взяться за что-л.) узя́цца (за што); (организовать) арганізава́ць;

2. (сделать) зрабі́ць;

что мне предприня́ть? што мне зрабі́ць?

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сколоти́ть сов., разг.

1. (гвоздями и т. п.) збіць, мног. пазбіва́ць;

2. перен. (создать, организовать), разг. арганізава́ць, згуртава́ць, сабра́ць, мног. пазбіра́ць;

3. (накопить) назбіра́ць, сабра́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

абла́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., што.

1. Прывесці да ладу; агледзець, адрамантаваць. [Хлопец:] — Пакуль ты ўправішся, дык я воз абладжу. Чорны. [Праксэда:] — Пераселімся ў Варацец, у маю старую хату. Агледзім, абладзім яе дый жыць будзем. Сабаленка.

2. Разм. Уладзіць якую‑н. справу; арганізаваць. [Доніс:] — Спакойны будзь: мы ўсё абладзім, Хоць на таварны, а пасадзім. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)