прадпіса́ць, ‑пішу, ‑пішаш, ‑піша; зак., што ці з інф.

1. Аддаць распараджэнне аб чым‑н.; загадаць што‑н.

2. Зрабіць абавязковым у адпаведнасці з чым‑н. (з правіламі, звычаямі і пад.); паставіць у абавязак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

невычарпа́льны, ‑ая, ‑ае.

Які практычна цяжка вычарпаць, выкарыстаць поўнасцю; вельмі багаты. Запасы ў атмасферы невычарпальныя. □ Сваёй назвай .. [Салігорск] абавязак невычарпальным скарбам калійнай і каменнай солі. «Маладосць». // Бязмежны. Невычарпальныя магчымасці. □ Энтузіязм камсамольцаў і моладзі быў невычарпальны. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ганаро́вы, -ая, -ае.

1. Які карыстаецца пашанай; пачэсны.

Г. госць.

2. Які прысвойваецца за вялікія заслугі.

Ганаровая грамата.

3. Які выбіраецца ў знак павагі, пашаны.

Г. прэзідыум.

Г. акадэмік.

4. Які выражае гонар, праводзіцца ў знак павагі.

Ганаровая варта.

5. Які аказвае гонар каму-н.

Г. абавязак.

Ганаровая нічыя (якая не парушае годнасці).

|| наз. ганаро́васць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кур’е́р, ‑а, м.

1. Пасыльны ва ўстанове, які разносіць дзелавыя паперы. Кур’ер рэдакцыі.

2. Службовая асоба, якая развозіць спешныя даручэнні. Абавязак кур’ера быць аператыўным, загады выконваць бездакорна. Васілевіч.

•••

Дыпламатычны кур’ер — супрацоўнік Міністэрства замежных спраў, які перавозіць дыпламатычную пошту.

[Фр. courrier.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каза́ць, кажу́, ка́жаш, ка́жа; кажы́; незак.

1. што, без дап. і са злуч. «што». Выказваць у вуснай форме думкі, меркаванні; гаварыць.

К. праўду.

Ён кажа, што гэта няпраўда.

2. Абавязваць, загадваць.

Так кажа мой абавязак.

Так кажа мне маё сумленне.

3. безас. (у форме 3 ас. мн.). Ходзяць чуткі, гавораць.

Кажуць, што зіма будзе марозная.

|| наз. каза́нне, -я, н. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

непасрэ́дны

1. непосре́дственный, прямо́й;

н. нача́льнік — непосре́дственный (прямо́й) нача́льник;

гэ́та яго́ н. абавя́закэ́то его́ непосре́дственная (пряма́я) обя́занность;

2. (свободный, естественный) непосре́дственный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вменя́ть несов. ста́віць;

вменя́ть в обя́занности ста́віць у абавя́зак, абавя́зваць;

вменя́ть в вину́ ста́віць у віну́ (што), абвінава́чваць (у чым);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

свято́й

1. прил., рел. святы́;

Свято́й Пётр Святы́ Пётр; перен. свято́й долг святы́ абавя́зак;

2. сущ., рел. святы́, -то́га м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

мара́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да маралі. Маральны кодэкс будаўніка камунізма.

2. Які адпавядае правілам маралі, якому ўласціва высокая мараль. Маральны ўчынак. Маральны абавязак.

3. Звязаны з унутранымі, духоўнымі перажываннямі чалавека. Маральная падтрымка. □ Вялікае маральнае задавальненне адчуў дзед Талаш пасля .. удалага стрэлу. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

даўжні́к, ‑а, м.

Той, хто ўзяў у доўг, пазычыў. Адны плацілі акуратна, другія цягнулі бог ведае колькі, і мы не маглі пазбавіцца ад даўжнікоў ці, як у нас кажуць, дэбітораў. Скрыган. // перан. Той, хто абавязак каму‑н. за што‑н. Узнагароджаны чалавек — вечны даўжнік дзяржавы. Алешка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)