Verbum

Валды́р ’пухір, гуз’ (Касп.). Фасмер (1, 338) лічыць слова няясным. Бел. валдыр, магчыма, з’яўляецца русізмам (рэгіянальным запазычаннем). Не выключана бел. валдыр < вадыр ’пухір, гуз, нарыў’; параўн. рус. волдырь ’вадзяны пухір’. Гл. яшчэ Праабражэнскі, 1, 91; Шанскі, 1, В, 147.

Вестыбюль ’пярэдні пакой, пярэдняя пры парадным уваходзе ў памяшканне’ (КТС, БРС). Сюды ж вестыбюльны. Нядаўняе запазычанне з рус. вестибюль < франц. vestibule ’сенцы, пярэдняя’ < лац. *ver‑stibulum ’ахоўваемы ўваход, сенцы’ (Шанскі, 1, В, 75; БЕР, 1, 137; Голуб-Ліер, 505).

Вешч ’рэч’ (КТС), укр. вещ ’тс’ запазычана з рус. мовы, дзе вещь ’тс’ < ц.-слав., ст.-слав. вѣщь, вешть < прасл. vektь або věktь (Праабражэнскі, 1, 82; Міклашыч, 386; Фасмер, 1, 309–310; Шанскі, 1, В, 83–84; КЭСРЯ, 79).

Гале́та ’галета’ (БРС). Рус. гале́та, укр. гале́та. У бел. і ўкр. мовах гэта, відавочна, запазычанне з рус. мовы. Першакрыніцай з’яўляецца франц. galette, якое трапіла ў рус. мову ў сярэдзіне XIX ст. Гл. Фасмер, 1, 386; Шанскі, 1, Г, 15.

Глаго́ліца ’глаголіца, назва адной са ст.-слав. азбук’. Рус. глаго́лица, укр. глаго́лиця. Утварэнне ад ст.-слав. глаголъ ’слова’. Гл. Фасмер, 1, 409; Шанскі, 1, Г, 85 (там і агляд праблематыкі). Як назва азбукі з’явілася прыблізна ў сярэдзіне XIX ст.

Дрызі́на ’дрызіна’ (БРС). Рус. дрези́на, укр. дрези́на. Бел. лексема, магчыма, запазычанне з рус. У рус. мове гэта слова запазычана ў сярэдзіне XIX ст. з ням. Draisine, Dräsine (ад імя вынаходніка дрызіны). Гл. Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 188–189.

Дынаміт ’дынаміт’ (БРС). Рус. динами́т, укр. дунамі́т. Назва, якую прыдумаў вынаходнік дынаміту Нобель на аснове грэч. δύναμις ’сіла’ і якая зрабілася міжнароднай. Параўн. ням. Dynamit, франц. dynamite. Гл. Фасмер, 1, 515 (дадатак Трубачова); Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 122.

Канарэ́йка, кынаре́йка ’птушка, Serinus canaria’ (ТСБМ, Бяльк., БелСЭ, 5). Запазычана з рус. канаре́йка, якое з франц. canari ’тс’ (па тыпу индейка) < н.-лац. avis Canaria ’канарэйкай птушка, птушка з Канарскіх астравоў’. (Фасмер, 2, 177–178; Шанскі, 2 (К), 42).

Іды́лія. Запазычанне з грэч. εἰδύλλιον ’карцінка’ (ад εἶδος ’вобраз’) праз польск. idylla. Для рус., дзе ў пачатку XVIII ст. идиллия і идилля, таксама магчыма польск. пасрэдніцтва (Віржакова. Очерки, 362; Шанскі, 2, I, 13). Форма на ‑ія пад рус. уплывам.

Іпадро́м. Запазычана з грэч. ἱπποδρόμος (ἵππος ’конь’ і δρόμος ’рысталішча’) у старажытнарускай мове (Шанскі, 2, I, 112). Ст.-рус. иподромъ, иподромие (у Ізборніку Святаслава 1073 г.) > ст.-бел. иподромъ, иппадромъ (Булыка, Запазыч.). Фасмер (2, 137) памылкова называе французскую крыніцу.