цянь-ша́нскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. цянь-ша́нскі цянь-ша́нская цянь-ша́нскае цянь-ша́нскія
Р. цянь-ша́нскага цянь-ша́нскай
цянь-ша́нскае
цянь-ша́нскага цянь-ша́нскіх
Д. цянь-ша́нскаму цянь-ша́нскай цянь-ша́нскаму цянь-ша́нскім
В. цянь-ша́нскі (неадуш.)
цянь-ша́нскага (адуш.)
цянь-ша́нскую цянь-ша́нскае цянь-ша́нскія (неадуш.)
цянь-ша́нскіх (адуш.)
Т. цянь-ша́нскім цянь-ша́нскай
цянь-ша́нскаю
цянь-ша́нскім цянь-ша́нскімі
М. цянь-ша́нскім цянь-ша́нскай цянь-ша́нскім цянь-ша́нскіх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Сямёнаў-Цян-Шанскі Пётр Пятровіч

т. 15, с. 347

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

тянь-ша́ньский цянь-ша́нскі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

стро́нга, ‑і, ДМ ‑нзе, ж.

Прэснаводная рыба сямейства ласасёвых з чырвонымі і чорнымі плямамі, якая водзіцца пераважна ў горных рэчках і азёрах; фарэль. З абрыву крутога Спускаўся [мядзведзь] к вірам, Дзе разгульвае стронга. Калачынскі. [Міша:] — Сямёнаў-Цян-Шанскі адзначае, што ў Беларусі толькі на Навагрудчыне ды на Мінскім узвышшы ў крынічных рачулках захавалася стронга. Ёй патрэбна ледзяная вада. У. Калеснік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Дэкара́цыя ’дэкарацыя’ (БРС). Рус. декора́ция, укр. декора́ція. З франц. décoration (Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 57–58). Сучаснае значэнне слова развілося прыкладна ў 40‑х гадах XIX ст. (Шанскі, там жа).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Дыску́сія ’дыскусія’ (БРС). Рус. диску́ссия, укр. диску́сія. Лічыцца запазычаннем з франц. discussion ’абмеркаванне, дыскусія’ (< лац.). Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 131. Але бел. дыскуці́раваць узята прама з рус. дискути́ровать (< ням. diskutieren < лац.); Шанскі, там жа.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Дэка́н ’дэкан’ (БРС). Рус. дека́н, укр. дека́н. У значэнні ’дэкан факультэта’ запазычанне з ням. Dekan < лац. decānus (Фасмер, 1, 495; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 54). Ст.-бел. деканъ, дяканъ ’старшы свяшчэннік’ < ням. Dekan < лац. decānus (Булыка, Запазыч.; у гэтым значэнні ў XVI ст. сустракаецца і ў рус. помніках, гл. Шанскі, там жа). Дэкана́т, рус. декана́т, укр. декана́т < ням. Dekanat (с.-лац. decanatus; гл. Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 54).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Галяні́шча ’халява’ (Шат., Сцяшк. МГ), рус. голени́ще. Вытворнае ад *голень (гл. галёнка) суфіксам ‑išče. Фасмер, 1, 428. Шанскі (1, Г, 117) лічыць гэта слова ўласна рускім (ці не памылкова?). Лексема гэта ўжо дээтымалагізаваная (гл. Шанскі, там жа. са спасылкай на Булахоўскага).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ака́цыя (БРС) < рус. акация < лац. acacia. Гл. Шанскі, 1, А, 68.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ваісціну ’сапраўды’ (КТС). З ц.-слав. воистину (Шанскі, 1, В, 142).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)